پيام هاي ضدو نقيض از تهران ‏ -نگاه بوستون گلوب به پيچيدگي صحنه سياسي ايران‏

پيام هاي ضدو نقيض از تهران ‏
نگاه بوستون گلوب به پيچيدگي صحنه سياسي ايران‏ - پنجشنبه 3 اردیبهشت 1388 [2009.04.23]
علي اکبر داريني- آنا جانسون ‏
دولت اوباما در پي تماس با ايران است. اما در مقابل، موضع ايران پيچيده است. جمهوري اسلامي، خبرنگار آمريکائي ‏را به هشت سال زندان محکوم مي کند و تلاش مي کند به اسرائيل- متحد آمريکا- برچسب نژادپرستي بزند. با وجود همه ‏اين اقدامات، هنوز از آمادگي براي آغاز روابط جديد با آمريکا پس از سه دهه بن بست ديپلماتيک سخن مي گويد. ‏
اين پيام هاي ضد و نقيض و حرکات زيگزاگي نشان از وجود نزاع دروني در طبقه حاکم ايران دارد؛ نزاع ميان ‏طرفداران نزديکي به واشنگتن و کساني که جلوي هرگونه تغييري ايستاده اند. تمامي اين تحرکات، در سايه انتخابات ‏رياست جمهوري 22 خرداد با پيچيدگي فراواني همراه شده است. عوامل داخلي و بين المللي، نقش زيادي در اين ميان ‏ايفا مي کنند. ‏
محمود احمدي نژاد که در پي نامزدي دورۀ دوم رياست جمهوري است، عامل مهم ايجاد تفرقه است؛ کسي که خواستار ‏نابودي اسرائيل از نقشه جهان شده، هولوکاست را انکار مي کند و اصرار دارد ايران هرگز دست از غني سازي ‏اورانيوم بر نخواهد داشت. ‏
وي روز دوشنبه در کنفرانس ضد نژاد پرستي سازمان ملل، اسرائيل را "بيرحم ترين و سرکوبگرترين رژيم ‏نژادپرست" خواند. اين اقدام به خروج ديپلمات ها از صحن کنفرانس، برانگيختن اسرائيل به محکوميت اين رويداد و نيز ‏نمايش تصوير يک قهرمان در مراسم استقبال در فرودگاه مهرآباد در روز سه شنبه - جائيکه صدها طرفدار با دسته ‏هاي گل انتظارش را مي کشند- منجر شد.‏
احمدي نژاد در تاريخ 22 فروردين در مراسم گشايش نيروگاه جديد غني سازي اورانيوم، از افزايش تعداد و بهبود ‏کيفيت سانتريفوژهاي غني سازي اورانيوم خبر داد، هرچند کارشناسان بعدا نسبت به ادعاي وي ابراز ترديد کردند.‏از طرف ديگر، تنها چند روز پيش بود که وي در پاسخ به پيشنهاد بهبود روابط با آمريکا اعلام کرد، «ملت ايران از ‏دستي که با درستي، صداقت، عدالت و احترام به سوي آن دراز شده، استقبال مي کنند.» اين يک لحن غيرمعمول براي ‏رهبر ايران تلقي مي شد. ‏
اختلافات موجود در هيچ مورد ديگري به اندازه پرونده رکسانا صابري 31 ساله نيست که به جاسوسي براي آمريکا ‏متهم شده است؛ اتهامي که واشنگتن آنرا بي اساس مي خواند.‏
هفته گذشته صابري پس از محاکمه يکروزه پشت درهاي بسته- محاکمه اي که به گفته پدرش تنها 15 دقيقه طول کشيد- ‏از سوي دادگاه انقلاب محکوم شناخته شد. اين رويداد به چشم يک حرکت نمايشي از سوي روحانيون حاکم بر ايران تلقي ‏مي شود؛ روحانيوني که نمي خواهند در آستانه پيوستن به ميز مذاکره، تحت فشار آمريکا به نظر برسند.‏
با اين حال، به نظر مي رسد ايران از آن پس در حال عقب نشيني است. احمدي نژاد در اقدامي غير معمول از دادستان ‏تهران خواست شانس دفاع آزاد و کامل به صابري و نيز يک وبلاگ نويس کانادائي- ايراني گرفتار در زندان داده شود. ‏رئيس قوه قضائيه نيز دستور انجام تحقيقات کامل درباره پرونده خبرنگار آمريکائي در جريان درخواست تجديدنظر را ‏صادر کرد. سخنگوي قوه قضائيه در روز سه شنبه اعلام کرد ممکن است حکم صابري مورد تجديد نظر قرار بگيرد، ‏سخني که از احتمال کم شدن دوران محکوميت وي حکايت داشت. ‏
ممکن است احمدي نژاد هنگام نرم کردن موضعش درقبال صابري، گوشه چشمي به انتخابات رياست جمهوري ايران ‏داشته باشد. هرچند وي از حمايت تندروهاي قدرتمند برخوردار است، اما محبوبيت وي نزد رأي دهندگان کاهش يافته ‏است؛ رأي دهندگاني که معتقدند وقت زيادي از او صرف مخاصمه با آمريکا و اسرائيل مي شود، درحاليکه تلاش کافي ‏براي بهبود اقتصاد که زير فشار بيکاري و تورم مهارگسيخته است، صورت نمي گيرد. ‏
رقيب عمدۀ وي مير حسين موسوي نخست وزير سابق کشور و اصلاح طلبي است که از روابط بهتر با آمريکا پشتيباني ‏مي کند و مورد علاقۀ بسياري از جوانان- 40 درصد از رأي دهندگان- است.‏
کريم سجادپور از مؤسسه بين المللي صلح کارنگي در واشنگتن مي گويد: "احمدي نژاد در موقعيت نامناسبي قرار گرفته ‏است زيرا حاميان سياسي تندروي او از گرمي روابط با آمريکا گريزان هستند، درحاليکه او بايد به رأي دهندگان جواني ‏متوسل شود که به شدت خواهان تجديد روابط تهران با واشنگتن هستند." ‏
از سوي ديگر، برنامه هسته اي ايران، مهمترين موضوع مناقشه ميان دو کشور است. واشنگتن معتقد است اين برنامه ‏منحصراً در خدمت توليد سلاح هسته اي است، درحاليکه ايرانِ غني از منابع نفتي مي گويد برنامه هسته اي در خدمت ‏توليد جريان برق است. عليرغم اتخاذ سه دور تحريم شوراي امنيت سازمان ملل عليه ايران، اين کشور از تعليق غني ‏سازي خودداري کرده است.‏
برخي تحليلگران در مورد مسأله خانم صابري اعتقاد دارند ايران اين برگ را براي يک بازي پيچيده نگه داشته است و ‏منتظر دريافت امتيازي از آمريکا در ازاي آزادي وي است. مقامات آمريکا اعلام کرده اند ايران درصورت «دادن پاسخ ‏مثبت» به درخواست آنها براي آزادي خبرنگار زنداني، نيت خيرآمريکا را بدست خواهند آورد. ‏
منبع: بوستون گلوب- 21 آوريل