Saturday, April 25, 2009

ايران؛ اولين آزمون بزرگ ‏ -مقاله کريستين ساينس مانيتور درباره سياست خارجي اوباما‏

ايران؛ اولين آزمون بزرگ ‏
مقاله کريستين ساينس مانيتور درباره سياست خارجي اوباما‏ - یکشنبه 6 اردیبهشت 1388 [2009.04.26]
هوارد لافرانچي ‏
ايران در حال تبديل شدن به آزمون واقعي براي سياست برقراري تماس باراک اوباما با دشمنان آمريکا است.‏آقاي اوباما همزمان با تبيين سياست خارجي در هفته هاي آغازين فعاليتش، به اعتقاد خود مبني بر گفتگو با دشمنان ‏آمريکا نظير کوبا، سوريه، ونزوئلا و حتي کره شمالي جامه عمل پوشانده است. با اين حال، التهاب چنين رويکردي در ‏مورد هيچيک از کشورها به اندازه ايران زياد نيست. ‏
واين وايت مقام سابق وزارت خارجه آمريکا مي گويد: "ايران اولويت بسيار بزرگتري است و گفتگو يا شکست در ‏رويکرد به آن کشور، به دليل مسأله هسته اي، حساسيت منطقه و قرار گرفتن ايران در بين عراق و افغانستان، بسيار ‏تعيين کننده است."‏
درحاليکه ايران به ادامه قدرت نمائي در زمينه برنامه هسته اي مشغول است، برنامه اي که به باور غرب در خدمت ‏توليد تسليحات هسته اي است، فشارها بر دولت اوباما براي به کارگيري ديپلماسي در بازداشتن آن کشور از توليد بمب ‏افزايش يافته است. ‏
نام اسرائيل تحت حکومت نخست وزير محافظه کار- بنيامين نتانياهو- با شايعاتي درخصوص حمله نظامي به تأسيسات ‏هسته اي ايران در صورت دست نيافتن ايالات متحده به هرگونه پيشرفتي در زمينه معضل هسته اي تهران آميخته است. ‏کشورهاي عرب نظير مصر، اردن و اعراب حاشيه خليج فارس نيز مقامات آمريکا را در جريان نگراني فزاينده خود از ‏تماس سياست تماس واشنگتن با تهران قرار داده اند. ‏
آقاي وايت که اکنون به عنوان محقق در مؤسسه خاورميانه در واشنگتن مشغول به کار است، مي گويد: "اوباما مي داند ‏در مورد ايران با محدوديت زماني مواجه است. اين مسأله بايد به طريق استراتژيک دنبال شود."‏
‎‎گفتگو به عنوان ابزار‎‎
درحاليکه التهاب بالا گرفته است و بازيگران داخلي و خارجي فراواني بر عملکرد آمريکا نظارت دارند و يا مي خواهند ‏بر آن تأثيرگذار باشند، دولت اوباما مي خواهد نشان بدهد هيچ نقطه ضعف يا امتياز خاصي در رويکرد به ايران وجود ‏ندارد.‏
هيلاري کلينتون وزير خارجه آمريکا در گزارش هفته جاري خود به کنگره نسبت به موفقيت گفتگوها با ايران و چهار ‏قدرت بزرگ ديگر دنيا در پايان دادن به روند غني سازي اورانيوم اين کشورها ابراز اميدواري کرد. از غني سازي مي ‏توان در تهيه سوخت نيروگاه هسته اي و نيز توليد تسليحات هسته اي استفاده کرد. ‏
با اين حال، وي در گفتگو با کميته روابط خارجي مجلس نمايندگان در روز چهارشنبه خاطر نشان کرد، آمريکا درحالي ‏به گفتگوها مي پيوندد که "زمينه را براي برقراري تحريم هاي سخت و سنگين» در صورت شکست مذاکرات فراهم ‏آورد. ‏
کلينون با تأکيد بر اينکه گفتگو پايان راه نيست بلکه به آمريکا در دستيابي به اهدافش کمک مي کند، گفت: "با پيگيري ‏مسير ديپلماتيکي که در آن قرار داريم، اعتبار و نفوذ کافي نزد برخي از کشورهائي را به دست مي آوريم که براي ‏اعمال هرگونه تحريم سخت و سنگين، به همکاري آنها نياز داريم."‏
با اين حال، بسياري از رهبران کنگره مايل به اتلاف وقت آمريکا در اعمال فشارهاي اقتصادي نيستند. ‏گروه متشکل از دو حزب در کنگره با دنبال کردن موضع تشديد تحريم ها براي جذابتر کردن گفتگو براي ايران، روز ‏سه شنبه، قانون رويکرد ديپلماتيک با ايران را ارائه دادند که در آن، تحريم هاي فعلي عليه شرکت هاي مرتبط با ايران ‏را توسعه پيدا مي کند.‏
مارک دوبويتز مدير اجرائي بنياد دفاع از دموکراسي طي بيانيه اي در پشتيباني از اين قانون گفت: "اتکاي ايران به ‏واردات بنزين براي مصارف اقتصادي و نظامي، پاشنه آشيل نظام است. اين قانون، دستمايه لازم در مذاکرات بر سر ‏برنامه هسته اي حکومت ايران را به دولت اوباما مي دهد."‏
لايحه ياد شده که از حمايت برد شرمن نماينده جمهوري خواه از کاليفرنيا و مارک کيرک نماينده جمهوري خواه از ‏ايلينوا برخوردار است، تازه ترين تلاش کنگره براي استفاده از وابستگي ايران به بنزين وارداتي در جهت ايجاد تغيير ‏رفتار در برنامه هسته اي آن کشور است.‏
با اين حال، برخي ناظران مي گويند به نظر مي رسد اين لايحه عليرغم استفاده از عنوان هائي نظير "بهبود ديپلماتيک"، ‏دورنماي ديپلماسي اوباما نسبت به ايران را با خطر مواجه کند. ‏
وايت مي گويد هر قانوني که بنزين وارداتي ايران را هدف بگيرد، به دوري گزيدن بيشتر ايران منجر خواهد شد. وي ‏گفت: "اين لايحه از آن نوع اقداماتي است که در بحث تماس با ايران، پيش خواهد آمد. خصوصاً از سوي عده اي از ‏افراد که مايل به نگهداشتن ايران در محدودۀ خود هستند."‏
‎‎نگراني کشورهاي عرب ميانه رو‏‎‎
پس لرزه هاي تلاش اوباما براي تماس با ايران به داخل آمريکا محدود نمي شود؛ بلکه به اعماق خاک منطقه نفوذ کرده ‏است. عدم اطمينان خاورميانه به اهداف ايالات متحده در تنش ديپلماتيک مصر با ايران بر سر کشف شاخه هاي حزب ‏الله نمود پيدا کرده است. گمان مي رود ملک عبدالله پادشاه اردن نيز در خلال ديدار هفته جاري اش از واشنگتن، نسبت ‏به تهديدات منطقه اي ايران ابراز نگراني کند. ‏
عاشر سوسر ناظر ارشد مطالعات خاورميانه در مرکز دايان دانشگاه تل آويو مي گويد: "خواست آمريکا براي تماس با ‏ايران که ابعاد مثبت بسياري هم دارد، مايه نگراني فراوان براي اردوگاه کشورهاي ميانه روي خاورميانه شده است، ونه ‏فقط اسرائيل."‏
پروفسور سوسر در يک کنفرانس تلفني با خبرنگاران در روز پنجشنبه که از سوي يک نهاد پشتيبان ديپلماسي ‏خاورميانه در واشنگتن به نام طرح اسرائيل سازماندهي شده بود گفت مصر، اردن و ساير اعراب ميانه رو، روند ‏‏"تماس" را با نگراني نظاره مي کنند. ‏
وي گفت: "اگر تماس اوباما با ايران به معناي کاهش و مهار منافع منطقه اي ايران باشد، مورد استقبال قرار خواهد ‏گرفت. اما اگر به تأييد استيلاي ايران منجر شود، کشورهاي ياد شده بسيار نگران و ناخرسند خواهند شد."‏
در هرصورت، هيچ کس انتظار تحول در گفتگوها تا پيش از انتخابات رياست جمهوري خردادماه ايران را نمي کشد. ‏وايت مي گويد در حال حاضر، ناظران بايد منتظر نشانه هاي ضد و نقيض از سوي کلينتون در خصوص فرآيند تماس با ‏ايران باشند. ‏
وي با اشاره به اظهارات محکم کلينتون در کنگره گفت: "ما شاهد حدي از سختگيري او براي تماس با ايران هستيم که ‏احتمالاً تا جائيکه لازم باشد، اعمال خواهد شد."‏
منبع: کريتسين ساينس مانيتور- 24 آوريل

No comments:

Post a Comment