Sunday, April 26, 2009

آينده ايران و آمريکا چه مي شود‏ -گزارش راديو فرانسه به تحولات سياست خارجي اوباما‏

آينده ايران و آمريکا چه مي شود‏
گزارش راديو فرانسه به تحولات سياست خارجي اوباما‏

- دوشنبه 7 اردیبهشت 1388 [2009.04.27]
‏"آيا خواست اوباما براي گشايش مذاکرات با ايران جايگزين اقدامات انجام شده از سوي گروه شش کشور طي سال هاي اخير ‏خواهد شد؟" اين سؤالي است که در ماه هاي اخير بارها در چارچوب "بازبيني سياست امريکا در منطقه" پرسيده شده. ‏
براساس اطلاعات جمع آوري شده توسط راديو بين المللي فرانسه، دولت امريکا مايل است مواضع خود را نسبت به اساس ‏اين پرونده حفظ کند: گروه شش کشور، رويکرد دوگانه [تحريم و پيشنهاد همکاري] و فکر "تعليق دوگانه" [تعليق همزمان ‏غني سازي و قطعنامه ها] به هدف فرونشاندن بحران.‏
راديو بين المللي فرانسه در ۵ سؤال و جواب به بحران پرونده هسته اي ايران، استراتژي گروه شش کشور و پروژه هاي ‏باراک اوباما در قبال دولت تهران پرداخته است:‏
‎‎نقش گروه شش کشور چيست؟‎ ‎
اين گروه، گروه ۱+۵ [پنج عضو دائمي شوراي امنيت سازمان ملل به اضافه آلمان] يا گروه ۳+۳ [سه عضو اتحاديه اروپا ‏به اضافه ايالات متحده، روسيه و چين] نيز ناميده مي شود. اين شش کشور به همراه يکديگر روي پرونده پردردسر هسته اي ‏ايران کار مي کنند و تاکنون موفق شده اند ۵ قطعنامه را در سازمان ملل به تصويب برسانند و طي اين قطعنامه ها از ايران ‏بخواهند که برنامه هسته اي مشکوک خود را متوقف کند.‏
نکته جديدي که در دوره اوباما اضافه شده: از اين پس مقامات امريکايي در جلساتي که اين گروه در آنها به موضوع ايران ‏مي پردازد، تنها به صورت فيزيکي حاضرند. البته اين حالت تنها يک بار اتفاق افتاده: در ژوئيه ۲۰۰۸ در ژنو و در آخرين ‏ماه هاي صدارت دولت بوش.‏
از نظر دولت امريکا، ترکيب گروه شش کشور چندين فايده دارد: به گفته يک منبع نزديک به ديپلماسي فرانسه، "امکان نگاه ‏داشتن روس ها و چيني ها در مذاکرات وجود دارد". همين منبع در ادامه مي افزايد: "و همچنين مي توان اين گونه تصور ‏کرد که امريکا و ايران سيگاري نيز با هم دود خواهند کرد." اين مسايل باعث خواهند شد تا ايران و امريکا به يکديگر ‏نزديک شوند و روابط به صورت آشکار برگزار شود.‏
‎‎سياست هويج و چماق چگونه پيش خواهد رفت؟ هويج ها کدام اند و چماق ها کدام؟‎ ‎امريکايي ها هنوز نتايج به دست آمده از "بازبيني سياست شان در قبال ايران" [‏Review‏] را رو نکرده اند. با اين حال به ‏نظر مي رسد که اتخاذ "رويکرد دوگانه" جواب داده است. از يک طرف، "چماق تحريم هاي بين المللي عليه ايران" و ‏ازطرف ديگر، "هويج پيشنهاد همکاري هاي بين المللي" که توسط گروه شش کشور در سال ۲۰۰۷ و سپس ۲۰۰۸ به ايران ‏ارائه گرديد. در اين پيشنهادات، نقش منطقه اي تهران به رسميت شناخته شده و مشوق هاي اقتصادي و همچنين يک پيشنهاد ‏همکاري در زمينه هسته اي نيز تسليم گرديده است.‏
باراک اوباما چندين بار از "چماق بزرگ تر، هويج بزرگ تر" سخن گفته... فرمولي که دولت جديد امريکا هنوز از جزئيات ‏آن صحبتي نکرده است. ‏
‎‎سياست تعليق دوگانه چه بود؟‏‎ ‎سياست تعليق دوگانه فرمولي بود که از سوي ديپلمات هاي گروه شش کشور مطرح شد تا بدين ترتيب پرونده هسته اي را از ‏بن بست شش ساله اش خارج کنند. ايده اين فرمول چنين بود که دولتمردان ايراني به مدت شش هفته فعاليت هاي غني سازي ‏اورانيوم را متوقف کنند و گروه شش کشور نيز همزمان با اين تعليق، تحريم ها را تشديد نکنند. يک ديپلمات فرانسوي مي ‏گويد: "اين مسأله مي توانست زماني را براي پيش مذاکره ايجاد کند." همين ديپلمات مي افزايد: "هنوز در اين پرونده آغاز ‏يک مذاکرات واقعي را تجربه نکرده ايم."‏
‎‎آيا انتخابات رياست جمهوري مي تواند چيزي را تغيير دهد؟‎ ‎منبعي نزديک به ديپلماسي اروپا مي گويد: "ما در اين رابطه مباحثه اي ميان گروه شش کشور داشتيم. آيا تلاش هاي مجدد را ‏بايد قبل از انتخابات رياست جمهوري ايران در ژوئن آغاز کرد يا بعد از آن؟" در نهايت تصميم بر آن شد که تاريخي براي ‏برگزار کردن ديداري بين گروه شش کشور [در سطح رؤساي سياسي، يعني ديپلمات هاي عالي رتبه] و سعيد جليلي، مذاکره ‏کننده ايران تعيين شود.‏
البته اين بدين معني نيست که اين ديدار قبل از انتخابات برگزار خواهد شد؛ انتخاباتي که نگراني بسياري در نتيجه نهايي آن ‏وجود دارد. در حقيقت، محمود احمدي نژاد، رييس جمهور فعلي ايران، با اظهارات ضد اسراييلي خود به شخصيتي بدل شده ‏که از نظر بسياري از دولتمردان، به ويژه فرانسوي، نمي توان با او پشت يک ميز نشست و مذاکره کرد. و اين طور به نظر ‏مي رسد که ظهور يک شخصيت جديد در انتخابات آتي ايران مسأله مذاکره را تسهيل کند.‏
ولي نمايندگان گروه شش کشور امروز تلاش خود را روي شخصيت ديگري در جمهوري اسلامي متمرکز کرده اند: رهبر ‏انقلاب علي خامنه اي که قدرت اصلي را در اين کشور در اختيار دارد. يک ديپلمات اروپايي در اين خصوص مي گويد: ‏‏"در اين ۵ سال نتوانستيم يک راه مستقيم براي مذاکره با رهبر پيدا کنيم." اين علي خامنه اي است که تصميم نهايي را براي ‏مسأله هسته اي و همچنين مذاکره احتمالي با امريکا مي گيرد.‏
‎‎آيا امکان رويارويي و درگيري وجود دارد؟‏‎ ‎ايران مجدداً ادعا مي کند که برنامه هسته اي اش تنها ماهيت صلح آميز دارد. يک کارشناس پرونده هسته اي مي گويد: "ولي ‏مراکز هسته اي کجا هستند؟ غني کردن اورانيوم قبل از ساخت مراکز هسته اي مثل اين است که بنزين بخريم ولي اتومبيل ‏نداشته باشيم." پيشرفت هاي ايران نيز به اين ظن دامن زده است: با توجه به اطلاع به دست آمده از منابع ديپلماتيک ‏فرانسوي، "تهران در شرف ذخيره اورانيوم غني شده به ميزان لازم براي تويد يک بمب اتمي است". ‏
ازطرف ديگر، اسراييل نيز نگران اين پيشرفت هاست و جامعه بين الملل بيم آن دارد که يک عمليات هوايي اسراييلي عليه ‏تأسيسات هسته اي ايران به وقوع بپيوندد. چنين عملياتي بي شک باعث ايجاد کشمکش و درگيري در منطقه خواهد شد و به ‏قول يک ديپلمات فرانسوي، "فاجعه"اي رقم خواهد خورد.‏
منبع: راديو بين المللي فرانسه، ۲۴ آوريل

No comments:

Post a Comment