گفتگوي هسته اي بدون پيش شرط‏ -مقاله گاردين درباره تحولات تازه هسته اي

گفتگوي هسته اي بدون پيش شرط‏
مقاله گاردين درباره تحولات تازه هسته اي - پنجشنبه 27 فروردین 1388 [2009.04.16]
اون مک اسکيل ‏
گفته مي شود آمريکا و اروپا براي پايان دادن به بن بست موجود بر سر ‏برنامه هسته اي ايران، خود را آماده ارائه يک پيشنهاد بزرگ به اين کشور ‏مي کنند. ‏
دولت اوباما با دست زدن به آنچه يک تغيير اساسي در سياست محسوب مي ‏شود، آماده کنار گذشتن پيش شرط موجود براي آغاز گفتگو ها بر سر ‏مسأله هسته اي با ايران شده است؛ پيش شرطي که ابتدا از ايران مي ‏خواست فرآيند غني سازي اورانيوم را به حالت تعليق درآورد. ‏
اين پيش شرط، بزرگترين مانع بر سر راه تلاش براي گشايش راه ‏مذاکرات ظرف چند سال گذشته بوده است. دولت بوش بر سر اين پيش ‏شرط اصرار داشت و ايران نيز مرتباً آنرا رد مي کرد. ‏
قرار است اطلاعيه اي در مورد زمان و مکان برگزاري گفتگوهاي مستقيم ‏ايالات متحده در کنار اروپا با ايران بر سر مسأله هسته اي صادر شود.‏
انجام اين مذاکرات با تهديد هاي دولت جديد اسرائيل به رهبري بنيامين ‏نتانياهو مبني بر بمباران تأسيسات هسته اي ايران و بازداشتن اين کشور از ‏دستيابي به توانمندي هسته اي، از فوريت بيشتري برخوردار شده است. ‏اسرائيل پيش بيني مي کند ايران تا پائيز به چنين توانمندي دست خواهد ‏يافت. ‏
شيمون پرز رئيس جمهور اسرائيل در مصاحبه راديوئي روز يکشنبه از ‏محمود احمدي نژاد رئيس جمهور ايران خواست به گفتگوهاي پيشنهادي ‏باراک اوباما بپيوندد. پرز گفت اگر احمدي نژاد از موضع هسته اي عقب ‏نشيني نکند، "ما به او حمله خواهيم کرد."‏
آمريکا، اروپا و اسرائيل، ضمن متهم کردن ايران به در سر داشتن سوداي ‏توليد سلاح هسته اي، مي گويند چنين اقدامي غيرقابل پذيرش است. تهران ‏اين اتهام را رد مي کند و ادعا مي کند برنامه هسته اي آن کشور تنها در ‏خدمت اهداف صلح جويانه و توليد برق است. ‏
ايران در سراشيبي جادۀ دستيابي به توانمندي توليد سلاح هسته اي قرار ‏گرفته است. به همين دليل، فشار آمريکا به تهران براي توقف فعاليت هاي ‏هسته اي امري مشکل و مشکل تر مي شود. ‏
بهترين امتياز متصور براي اوباما، توافق بر سر دراختيار گرفتن دانش فني ‏از سوي ايران، اما متوقف ساختن توليد تسليحات هسته اي و برقراري ‏نظارت شديد توسط بازرسان هسته اي سازمان ملل مي باشد. ‏
خاوير سولانا رئيس سياست خارجي اتحاديه اروپا هفته گذشته پيشنهاد ‏گفتگوي مستقيم ايران با آمريکا در همراهي با انگلستان، فرانسه، آلمان، ‏روسيه و چين را ارائه کرد. گفته مي شود سعيد جليلي مذاکره کننده ارشد ‏هسته اي ايران نيز با انجام اين گفتگوها موافقت کرده است. ‏
روزنامه تهران تايمز گزارش داد جليلي روز دوشنبه با سولانا صحبت ‏کرده و از گفتگوهاي پيش رو استقبال کرده است. وي گفت تمام طرف ها ‏بايد "واقعيتها و پيشرفت هاي اخير در دنيا" را مدنظر داشته باشند.‏
‏ يک مقام وزارت خارجه آمريکا که هنوز هيچ گونه پاسخي از سوي ايران ‏را تأييد نکرده، گفت آمريکا همچنان آماده ديدار با ايران است. وي گفت: ‏‏"چنين گفتگوهائي، مي تواند فرصتي براي برقراري تماس درباره نحوۀ حل ‏و فصل بن بست موجود در سال هاي گذشته و همکاري در زمينه ‏پاسخگوئي به نگراني هاي به جاماندۀ بين المللي از برنامه هسته اي ايران ‏باشد."‏
يک مقام انگليسي از اظهار نظر در مورد کنار گذاشتن پيش شرط هاي ‏موجود خودداري کرد ولي گفت: "انگلستان در مجموع از تغيير مسير ‏سياست آمريکا به سوي ايران استقبال مي کند."‏
از سوي ديگر، روابط ايران و آمريکا با محاکمه يک خبرنگار آمريکائي- ‏ايراني در پشت درهاي بسته در ايران با تنش هائي روبرو شده است.‏
آمريکا براي آزادي رکسانا صابري 31 ساله که به جاسوسي متهم شده، بر ‏ايران فشار وارد مي کند. عليرضا جمشيدي سخنگوي قوه قضائيه ايران ‏اعلام کرد دادگاه ظرف دو يا سه هفته آينده، حکم خود را صادر خواهد ‏کرد. ‏
منبع: گاردين- 14 آوريل ‏