نحوۀ سازش ايران با حماس
اکونوميست لندن و غزه - دوشنبه 30 دی 1387 [2009.01.19]
ايران از حماس حمايت مي کند، اما اين رابطه احتمالا ً به آن نزديکي که برخي تصور مي کنند، نيست. نقش ايران در درگيري فعلي ميان اسرائيل و حماس چيست؟ به گفتۀ بسياري از اسرائيلي ها، رابطۀ تهران و حماس رابطه اي تنگاتنگ و خلل ناپذير است. بنيامين نتانياهو نخست وزير اسبق اسرائيل و رهبر حزب تندروي ليکود در هفتۀ جاري خاطر نشان کرد، ايران "حامي" حماس است و هر دو خواهان نابودي اسرائيل هستند. او افزود، حماس عملا ً در جوار اسرائيل يک "پايگاه ايراني" ايجاد کرده است. شيمون پرز رئيس جمهور اسرائيل نيز در مصاحبۀ ماه جاري موضع مشابهي را اتخاذ کرد و هشدار داد که حماس نبايد آلت دست ايران شود.
اسرائيل مي گويد، ايران حماس را مسلح کرده است. تزيپي ليوني وزير امور خارجۀ اسرائيل معتقد است که ايران به شدت در پيشرفت حماس دخالت داشته است. او مي گويد، حماس ابتدا از موشک هاي ساخت داخل براي حمله به اسرائيل استفاده مي کرد، اما اکنون "موشک هاي پيشرفته اي را که از ايران مي آيند"، شليک مي کند. سران اسرائيل همچنين به حمايت لفظي ايران از حماس و انتقاد شديد اين کشور از کوتاهي مصر و عربستان سعودي در شکست محاصرۀ اقتصادي غزه توسط اسرائيل اشاره کرده اند.
اما شايد روابط حماس با ايران مبهم تر از آنچه که در نگاه اول بنظر مي آيد، باشد. اول اينکه رهبران تبعيدي حماس در دمشق پايتخت سوريه هستند نه تهران. دوم اينکه قياس درگيري فعلي اسرائيل با حماس در نوار غزه و جنگ اسرائيل با حزب الله لبنان در سال 2006 نوع رابطۀ حماس با ايران را مشخص مي کند. حزب الله يک جنبش مبارز اسلامي و شيعه است که بي شک روابط نزديکي با ايران شيعه دارد. در واقع، ايران، در کنار سوريه، يک نقش محوري را در ايجاد تشکيلات حزب الله در دهۀ 1980 ايفا کرده است و امروز تأکيد هر دو (ايران و حزب الله) بر روابط نزديک استراتژيک است.
اما حماس تشکيلات متفاوتي است. در واقع، حماس يک گروه اسلام گراي سني است که شباهت چنداني به ايران ندارد. در حاليکه ايران يکسري اهداف مشترک انقلابي با حماس دارد و هر دو مخالف اسرائيل هستند، اما همکاري اين دو احتمالا ً بخاطر مصلحت و اتحاد استراتژيک است.
تشخيص حمايت مادي ايران از حماس دشوار است. ايران کمک هاي مالي در اختيار حماس قرار داده است، اما شايد کمک هاي نقدي که در اختيار اين گروه قرار گرفته اند، بيشتر از ناحيۀ کشورهاي سني عرب مانند عربستان سعودي و قطر باشند. به علاوه، اگرچه ايران احتمالا ً تعدادي از موشک هاي گراد کاتيوشاي خود را در اختيار حماس گذاشته است، اما بنظر مي رسد اکثر موشک هاي زرادخانۀ حماس با نام قسام ساخت خود آنهاست. بنابراين، بنظر مي رسد ايران نسبت به حزب الله در جنگ اين گروه با اسرائيل در سال 2006 دست و دل بازتر بوده است.
بنظر مي رسد حمايت ايران از حماس بيشتر در مقام حرف است تا عمل. بدنبال فتواي آيت الله خامنه اي دربارۀ اينکه هر کسي که در دفاع از فلسطينيان کشته شود، شهيد است، گروه هاي دانشجويي ادعا کردند که 70 هزار داوطلب براي رفتن به غزه ثبت نام کرده اند. برخي از دانشجويان نيز در فرودگاه بين المللي مهرآباد تحصن کردند و خواستار کسب اجازۀ سفر به غزه براي کمک به فلسطينيان شدند.
اما به محض اينکه دانشجويان به سفارتخانه ها حمله کردند، مقامات ايران اين تظاهرات را مهار نمودند. سپس، خود خامنه اي در يک پيام تلويزيوني از آنهايي که پيشنهاد رفتن به غزه را داده بودند، تشکر کرد و گفت، دست ايرانيان در اين مقوله بسته است. در واقع، اين پيام به معناي ممنوعيت سفر ايرانيان به غزه براي کمک به فلسطينيان بود.
در نظر احمدي نژاد نيز برانگيختن خشم عمومي دربارۀ غزه مشغوليتي براي مردم است تا توجه شان از مشکلات جاري اقتصادي پيش از انتخابات رياست جمهوري ماه ژوئن به غزه معطوف گردد. بنابراين، ممکن است ايران به آيندۀ غزه علاقه مند باشد، اما مسائل ديگري مانند برنامۀ جنجال برانگيز هسته اي ايران، درگيري مستقيم اين کشور با اسرائيل و روي کار آمدن باراک اوباما وجود دارند که ايران درگير آنهاست.
منبع: اکونوميست، 17 ژانويه
اکونوميست لندن و غزه - دوشنبه 30 دی 1387 [2009.01.19]
ايران از حماس حمايت مي کند، اما اين رابطه احتمالا ً به آن نزديکي که برخي تصور مي کنند، نيست. نقش ايران در درگيري فعلي ميان اسرائيل و حماس چيست؟ به گفتۀ بسياري از اسرائيلي ها، رابطۀ تهران و حماس رابطه اي تنگاتنگ و خلل ناپذير است. بنيامين نتانياهو نخست وزير اسبق اسرائيل و رهبر حزب تندروي ليکود در هفتۀ جاري خاطر نشان کرد، ايران "حامي" حماس است و هر دو خواهان نابودي اسرائيل هستند. او افزود، حماس عملا ً در جوار اسرائيل يک "پايگاه ايراني" ايجاد کرده است. شيمون پرز رئيس جمهور اسرائيل نيز در مصاحبۀ ماه جاري موضع مشابهي را اتخاذ کرد و هشدار داد که حماس نبايد آلت دست ايران شود.
اسرائيل مي گويد، ايران حماس را مسلح کرده است. تزيپي ليوني وزير امور خارجۀ اسرائيل معتقد است که ايران به شدت در پيشرفت حماس دخالت داشته است. او مي گويد، حماس ابتدا از موشک هاي ساخت داخل براي حمله به اسرائيل استفاده مي کرد، اما اکنون "موشک هاي پيشرفته اي را که از ايران مي آيند"، شليک مي کند. سران اسرائيل همچنين به حمايت لفظي ايران از حماس و انتقاد شديد اين کشور از کوتاهي مصر و عربستان سعودي در شکست محاصرۀ اقتصادي غزه توسط اسرائيل اشاره کرده اند.
اما شايد روابط حماس با ايران مبهم تر از آنچه که در نگاه اول بنظر مي آيد، باشد. اول اينکه رهبران تبعيدي حماس در دمشق پايتخت سوريه هستند نه تهران. دوم اينکه قياس درگيري فعلي اسرائيل با حماس در نوار غزه و جنگ اسرائيل با حزب الله لبنان در سال 2006 نوع رابطۀ حماس با ايران را مشخص مي کند. حزب الله يک جنبش مبارز اسلامي و شيعه است که بي شک روابط نزديکي با ايران شيعه دارد. در واقع، ايران، در کنار سوريه، يک نقش محوري را در ايجاد تشکيلات حزب الله در دهۀ 1980 ايفا کرده است و امروز تأکيد هر دو (ايران و حزب الله) بر روابط نزديک استراتژيک است.
اما حماس تشکيلات متفاوتي است. در واقع، حماس يک گروه اسلام گراي سني است که شباهت چنداني به ايران ندارد. در حاليکه ايران يکسري اهداف مشترک انقلابي با حماس دارد و هر دو مخالف اسرائيل هستند، اما همکاري اين دو احتمالا ً بخاطر مصلحت و اتحاد استراتژيک است.
تشخيص حمايت مادي ايران از حماس دشوار است. ايران کمک هاي مالي در اختيار حماس قرار داده است، اما شايد کمک هاي نقدي که در اختيار اين گروه قرار گرفته اند، بيشتر از ناحيۀ کشورهاي سني عرب مانند عربستان سعودي و قطر باشند. به علاوه، اگرچه ايران احتمالا ً تعدادي از موشک هاي گراد کاتيوشاي خود را در اختيار حماس گذاشته است، اما بنظر مي رسد اکثر موشک هاي زرادخانۀ حماس با نام قسام ساخت خود آنهاست. بنابراين، بنظر مي رسد ايران نسبت به حزب الله در جنگ اين گروه با اسرائيل در سال 2006 دست و دل بازتر بوده است.
بنظر مي رسد حمايت ايران از حماس بيشتر در مقام حرف است تا عمل. بدنبال فتواي آيت الله خامنه اي دربارۀ اينکه هر کسي که در دفاع از فلسطينيان کشته شود، شهيد است، گروه هاي دانشجويي ادعا کردند که 70 هزار داوطلب براي رفتن به غزه ثبت نام کرده اند. برخي از دانشجويان نيز در فرودگاه بين المللي مهرآباد تحصن کردند و خواستار کسب اجازۀ سفر به غزه براي کمک به فلسطينيان شدند.
اما به محض اينکه دانشجويان به سفارتخانه ها حمله کردند، مقامات ايران اين تظاهرات را مهار نمودند. سپس، خود خامنه اي در يک پيام تلويزيوني از آنهايي که پيشنهاد رفتن به غزه را داده بودند، تشکر کرد و گفت، دست ايرانيان در اين مقوله بسته است. در واقع، اين پيام به معناي ممنوعيت سفر ايرانيان به غزه براي کمک به فلسطينيان بود.
در نظر احمدي نژاد نيز برانگيختن خشم عمومي دربارۀ غزه مشغوليتي براي مردم است تا توجه شان از مشکلات جاري اقتصادي پيش از انتخابات رياست جمهوري ماه ژوئن به غزه معطوف گردد. بنابراين، ممکن است ايران به آيندۀ غزه علاقه مند باشد، اما مسائل ديگري مانند برنامۀ جنجال برانگيز هسته اي ايران، درگيري مستقيم اين کشور با اسرائيل و روي کار آمدن باراک اوباما وجود دارند که ايران درگير آنهاست.
منبع: اکونوميست، 17 ژانويه
No comments:
Post a Comment