اوباما با احتياط، نزديک به ايران -تحليل رويترز از سياست آمريکا

اوباما با احتياط، نزديک به ايران
‏ تحليل رويترز از سياست آمريکا - چهارشنبه 9 بهمن 1387 [2009.01.28]
سو پلمينگ
با نزديک شدن انتخابات رياست جمهوري ايران در ماه ژوئن، باراک اوباما، رئيس جمهور آمريکا برخلاف وعده اي که ‏در مراسم تحليفش ميني بر "ايجاد رابطه با هر کس که مشت هايش را شل کند"، داده بود، قصد دارد محتاطانه به ايران ‏نزديک شود.‏
دولت اوباما مي خواهد در سياست هايش در قبال ايران تجديد نظر کند اما تحليلگران گمان مي کنند که با توجه به کنترل ‏فعاليت هاي اتمي ايران که نياز به تحريم بيشتر دارد تا قدم هاي کوچک به سمت گفتگو، اين تغيير استراتژي به اين ‏زودي اتفاق نخواهد افتاد.‏
آنتوني کوردسمن از مرکز بين المللي مطالعات استراتژيک، مي گويد: "هيچ کس در صد روز اول تشکيل دولتش براي ‏سرو سامان دادن به همه چيز، عجله نمي کند. يکي از راه هاي آغاز گفتگو،محک زدن معيار هاي گفتگو است".‏
در اين تجديد نظر، جنبه هاي مختلف سياست ايران، از احتمال حضور در سطح پايين ديپلماتيک در اين کشور گرفته تا ‏ترکيب صحيحي از تشويق ها و فشار ها براي وادار کردن ايران به توقف غني سازي اورانيوم که به عقيده غرب به ‏منظور توليد بمب اتمي است، بررسي مي شود. ايران مي گويد که برنامه هاي اتمي اش صرفا به منظور توليد انرژي ‏است.‏
رابرت وود، سخنگوي وزارت امور خارجه آمريکا، با اشاره به دفتر ديپلماتيکي که دولت بوش تصميم به داير کردن آن ‏در ايران گرفته بود اما اجراي آن به اوباما واگذار شد، مي گويد: "ما به دنبال ايجاد راهي براي ايجاد رابطه با مردم ‏ايران هستيم. باز کردن دفتر حافظ منافع در تهران هم موردي است که در دست بررسي است".‏
جان آلترمن، کارشناس خاورميانه گفت که بهتر است بجاي يک تغيير بزرگ در روابط، اولين قدم با ايجاد روابط ‏ديپلماتيک در سطوح پايين آغاز بشود. بهتر است اين رابطه از تبادلات فرهنگي و ورزشي آغاز شود.‏
آلترمن با اشاره به انتخابات ماه ژوئن در ايران گفت: "بسياري از مسائل بستگي به اتفاقاتي دارد که در داخل ايران ‏خواهد افتاد".‏
اولين برخورد زود هنگام دو کشور هفته آينده خواهد بود که بيل برنز، نماينده وزارت امورخارجه آمريکا در مورد ‏مسائل ايران، با مقامات ارشد قدرت هاي بزرگ جهان، چين، روسيه انگلستان، فرانسه و آلمان درباره ايران به تبادل ‏نظر مي پردازند.‏
يک مقام ارشد آمريکايي که به دليل اينکه اجازه اظهارنظر عمومي نداشت، نخواست که نامش فاش بشود، درباره نشست ‏برلين گفت: "ما به دنبال خط مشي هاي تازه اي هستيم، اما ما بخاطر گفتگو با ايران وارد گفتگو نمي شويم".‏
دولت جديد همچنان در تشکيل تيم کارشناسان ايران است که احتمال دارد گري سيمور از شوراي روابط خارجي به ‏شوراي امنيت ملي، بپيوندد.‏
احتمال دارد که دنيس راس، کارشناس خاورميانه بعنوان مشاور مسائل ايران به وزير امور خارجه آمريکا، هيلاري ‏کلينتون، معرفي بشود.‏
‎‎کانال دوجانبه‎‎
در مقاله اي که گري سيمور و بروس ريدل، رئيس سابق سيا که در حال حاضر با موسسه بروکينگز کار مي کند، ‏نوشتند، سيمور به باز کردن راه هاي گفتگو هاي دوطرفه را ترجيحا با نماينده اي از طرف رهبر ايران، پيشنهاد کرده ‏است که اين گفتگو ها بايد در مورد موضوعاتي چون مسئله اتمي، روابط ايران و آمريکا، عراق و مناقشه اسرائيل و ‏فلسطين باشد.‏
دولت اوباما که افغانستان را در اولويت قرار داده است، مايل است در اين مورد هم با ايران گفتگو کند.‏
اين دو کارشناس معتقدند که مذاکره درباره اين موارد، بدون نياز به اينکه ايران به عنوان پيش شرط غني سازي ‏اورانيوم را متوقف کند، ندارد.‏
آغاز اين مذاکرات نيروي تازه اي به گفتگو هاي چند جانبه با حضور قدرت هاي بزرگ جهان مي دهد که بعنوان پيش ‏شرط گفنگو ها از ايران خواسته بودند که غني سازي اورانيوم را متوقف کند.‏
دولت بوش که تلاش مي کرد تا از خشونت هاي عراق بکاهد، گفتگوي محدود با يران را پذيرفته بود اما به غير از ‏گفتگويي که بين برنز و همتاي ايراني اش در سال گذشته صورت گرفته بود، بوش گفتگو درباره مسائل اتمي با يران را ‏منتفي مي دانست، اما هيلاري کلينتون در جريان سخنراني اش بعنوان وزير امور خارجه، گفت که به دنبال يک مشي ‏جديد براي نزديک شدن به سياست هاي ايران است و اين اقدام با مشورت با قدرت هاي بزرگ جهان صورت مي گيرد.‏
دولت بوش رابطه خوبي با روسيه نداشت که در کنار چين دائما مانع از تحريم هاي شديد تر عليه ايران مي شد. اميد ‏اينکه اوباما رابطه بهتري با روسيه برقرار کند، بيشتر است.‏
‏ با اين حال انتظار مي رود که روسيه در گفتگو هاي دوجانبه عليه ايران موضع گيري کند و در عين حال مي خواهد با ‏سپر موشکي اروپا و به عضويت در آمدن گرجستان و اوکراين در ناتو مخالفت کند.‏
ريدل در موسسه بروکينگز به رويترز گفت: "روس ها قصد دارند گرو کشي بکنند و مي گويند اگر مي خواهيد تحريم ‏هاي شديد تري در قبال ايران انجام بدهيد زمان آن رسيده است که به گرجستان و اوکراين بگوييد که نمي توانند عضو ‏ناتو بشوند".‏
دولت جديد آمريکا همچنين به دليل رابطه نزديکش با اسرائيل بايد پاسخگو باشد. رئيس جمهور ايران، محمود احمدي ‏نژاد، نابودي اسرائيل را پيش بيني کرده است و برخي از کارشناسان حدس مي زنند که آمريکا بايد "چتر اتمي" اش را ‏به اسرائيل تقديم کند. ‏
آمريکا براي کنترل ايران به حمايت متحدان عربش هم احتياج دارد. يک عامل بازدارنده اين است که بسياري از ‏کشورهاي دنياي عرب معتقدند که آمريکا در مورد مناقشه غزه به اندازه کافي اقدامات اسرائيل را محدود نکرده است.‏
ترکي الفيصل، سفير سابق عربستان در آمريکا، در مقاله اي در فايننشال تايمز، اين کشور را متهم کرد که در مورد ‏کشتار غزه رفتاري خودخواهانه در پيش گرفته است و اين مسئله باعث به خطر افتادن روابط آمريکا و عربستان مي ‏شود. ‏ريدل مي گويد: "جنگ در غزه همه چيز را تحت الشعاع قرار داده است و کشورهاي ميانه رو در منطقه موضع دفاعي ‏گرفته اند و تمايل ندارند با ايران برخورد بکنند".‏
منبع: رويترز 26 ژانويه