Monday, March 16, 2009

خاتمي رفت

خاتمي رفت
با وجود مخالفت هواداران ‏ - سه شنبه 27 اسفند 1387 [2009.03.17]
سرانجام، پنج هفته پس از اعلام رسمي کانديداتوري سيد محمد خاتمي براي انتخابات رياست جمهوري دهم در جلسه مجمع ‏روحانيون مبارز، وي با حضور در جلسه ديگر همين تشکل و علي رغم مخالفت گسترده هواداران خود، از رقابت هاي ‏انتخاباتي کناره گيري کرد.‏اندکي پيش از اعلام رسمي خبر انصراف رييس جمهور سابق، پايگاه خبري مجمع روحانيون مبارز با خبر دادن از تشکيل ‏جلسه اين مجمع به رياست سيد محمد خاتمي آورده بود: "اين جلسه در حالي برگزار شد که‏‎ ‎موضوع انصراف خاتمي به ‏شدت مورد توجه محافل رسانه اي بوده و افکار عمومي منتظر‏‎ ‎بودند از نتيجه اين خبر مطلع شوند‎. ‎‏ در اين جلسه آقاي ‏خاتمي دلايل انصراف خود از انتخابات را توضيح داد و اعضاي‎ ‎مجمع هم در مورد انصراف ايشان بحث و گفتگو کردند و ‏در پايان با راي گيري، اعضاي‎ ‎مجمع بر ادامه حضور آقاي خاتمي در عرصه انتخابات تاکيد کردند‎.‎‏"‏
خبر کناره گيري خاتمي در شرايطي اعلام شد که برخي منابع غير رسمي در تهران، از "نقل قولي" سخن مي گويند كه در ‏روزهاي اخير از سوي‎ ‎يكي از مقامات عالي‌رتبه نظام با واسطه به خاتمي رسانده شده و نقشي مهم را در‏‎ ‎گرفتن اين تصميم ‏داشته است‎.‎
‎‎بيانيه خاتمي‎‎
رييس جمهور سابق ديشب بيانيه اي را منتشر کرد که "وب سايت سيدمحمد خاتمي"، محور آن را "تصميم اخلاقي فراتر از ‏کسب قدرت" توصيف کرده است. در اين‎ ‎بيانيه وي در عين حال بر حضور فعال خود در صحنه و تلاش براي اجماع ‏نامزدهاي انتخاباتي‎ ‎تأکيدکرد و افزود که همچنان براي تشويق مردم به‎ ‎شرکت در انتخابات، حضوري فعال خواهد داشت‏‎.‎
خاتمي در بخشي از بيانيه خود يادآوري کرده: "درخواستهاي گسترده‏ي اقشار مختلف و وسيع‎ ‎مردم در سراسر کشور مرا ‏بر آن داشت که با وجود همه مشکلات، تنگناها و موانع به‎ ‎عنوان نامزد اين دوره از انتخابات اعلام حضور کنم. در حالي ‏که پيش از آن گفته بودم‎ ‎که ترجيح من چنين است تا در موقعيتي غير از مسؤوليت رياست جمهوري دين خود را به‎ ‎مردم و ‏کشور بپردازم و بر اين باور بودم که ديگراني که شايسته اند در عرصه حاضر و‎ ‎فعال باشند. بحمد الله قبل از من بزرگاني ‏اعلام حضور کردند و اينک جناب آقاي مهندس‏‎ ‎ميرحسين موسوي هرچند دير، آمادگي خود را براي نامزدي به طور رسمي ‏اعلام کرده‎ ‎اند‎.‎‏"‏
وي سپس با اعلام اين که "همچنان و همواره در کنار مردم از عزت‎ ‎اسلامي، عظمت ايران و سربلندي ايراني در همه حال ‏و در همه جا در حد توان خود دفاع‎ ‎کرده و خواهم کرد" خبر داده: "ضمن تأکيد بر اين نکته که همه ما بايد ميدان و عرصه ‏انتخابات را‎ ‎از بازيگراني که چشم به تفرقه نيروهاي اصلاح طلب و خواستار تغيير دوخته اند بگيريم‎ ‎و همه تلاش خود را ‏براي برگزاري انتخاباتي آزاد و سالم معطوف کنيم، انصراف خود را‎ ‎از نامزدي در انتخابات دهمين دوره انتخابات رياست ‏جمهوري اعلام مي دارم، اما همچنان‏‎ ‎با همه توان با فعاليت مستمر و حضور در صحنه اجتماع لحظه اي از آرمانهاي مردم ‏و‎ ‎مسؤوليت خود در برابر آنان فاصله نخواهم گرفت."‏
خاتمي در پي اعلام خبر فوق، با اشاره عملکرد دولت نهم تصريح کرده: "حرکت اصلاح طلبانه که تباري روشن و پيشينه ‏اي تاريخي دارد،‏‎ ‎حرکتي است مستمر که از متن جامعه (نه بالضروره از حکومت و قدرت) مي گذرد. آرمانهاي‎ ‎اين حرکت ‏در افقي قرار دارد که فاصله ما با آن کوتاه نيست، ولي آنچه بايد به فوريت‎ ‎به آن انديشيد، «تغيير سازنده» در وضعيت ‏کنوني کشور و در روال مديريت آن است. در‎ ‎عين احترام به همه مسؤولان و دست اندرکاران امور و عرض خسته نباشيد ‏به همه آنان، مي‎ ‎گويم که شيوه عمل و راهکارها و راهبردها (اگر واقعاً راهبردي وجود داشته باشد!‏‎ ‎‏) اکنون منجر به ظهور ‏و بروز مشکلات فراوان و اساسي براي انقلاب، کشور و مردم شده است‏‎ ‎که رفع آنها نيز همتي بلند و شکيبايي فراوان مي ‏طلبد. بنابراين در اين برهه حساس‎ ‎انديشيدن به تغيير و تلاش براي تحقق آن، رسالت و وظيفه همه کساني است که به ايران،‎ ‎به مردم و خواسته هاي مبرم آنان و به آرمانهاي انقلاب مي انديشيدند‎.‎‏"‏
او در ادامه، با تاکيد بر لزوم "وحدت و‎ ‎پرهيز از تشتت رأي و تصميم براي همه کساني که گذر از وضع فعلي و رسيدن به ‏وضعيتي‎ ‎بهتر را باور دارند" اظهار داشته: "هنگامي که‏‎ ‎گفتم «يا من يا مهندس موسوي» در عين احترام به همه عزيزاني ‏که در عرصه انتخابات‎ ‎حضور داشته يا خواهند داشت، به اين ظرايف نظر داشتم"؛ "ظرايفي" که در نگاه وي به شرح زير ‏بوده اند:‏‎
‏"اولاً: به اهميت انتخابات،‎ ‎ضرورت پيروزي در آن، لزوم تغيير وضع فعلي در جهت مصالح کشور و اصلاح در حد توان ‏و‎ ‎امکان، يکپارچگي نيروهاي تغييرخواه و پرهيز از مخدوش شدن ضرورت هاي فوق با طرح‏‎ ‎گفتمانهاي متفاوت، (ولو ‏يکسان در اصول) توجه داشتم و لذا با فرض آمدن جناب آقاي‎ ‎موسوي نمي آمدم و حالا نيز نمي مانم‏‎.
ثانياً: جناب آقاي مهندس ميرحسين موسوي‎ ‎داراي شخصيتي اخلاقي، آزادانديش، متعهد به اسلام و انقلاب و مردم، از ‏سرمايه هاي‎ ‎ارزشمندي است که در موقعيت هاي خطير و حساس، صداقت و شايستگي خود را در خدمت به‏‎ ‎کشور و ملت ‏نشان داده اند. همچنانکه برادر گرانقدرم، حضرت حجت الاسلام والمسلمين‎ ‎آقاي کروبي نيز از نيروهاي ارزش مدار، رنج ‏کشيده پيش و پس از انقلاب، مخلص و شايسته‎ ‎است که همواره در خدمت مردم و انقلاب بوده اند و همچنين ديگر عزيزاني ‏که آمدن خود‎ ‎به صحنه انتخابات را بزرگوارانه منوط به نيامدن من کردند، همگي بزرگواران شايسته‎ ‎اند‎.
ثالثاً: بر اين باورم که جناب آقاي مهندس موسوي، براي ايجاد تغيير در شرايط‎ ‎کنوني شايستگي لازم را دارند، هرچند ممکن ‏است تفاوت ها و تمايزهايي در نظر و عمل‏‎ ‎وجود داشته باشد، اما مهم آن است که اين عزيز نيز به آرمانهاي انقلاب و ملت ‏پاي‎ ‎بنداند و از حقوق و آزاديهاي بنيادين و حاکميت مردم بر سرنوشت و مصالح ملي و حيثيت‎ ‎بين المللي کشور به جد دفاع ‏کرده و مي کنند‏‎.
رابعاً: حضور در انتخابات براي‎ ‎پيروزي است، نه يک تفنن پرهزينه و بر اين باورم که ايشان زمينه کسب آراء و انتخاب‎ ‎از ‏سوي مردم را دارند، البته در صورتي که همه ما هوشيارانه و واقع بينانه عمل‎ ‎کنيم‎.
خامساً: آنچه بايد بيش و پيش از هر چيز مد نظر باشد، پيروزي اخلاقي است که‏‎ ‎اگر چنين باشد، نتيجه انتخابات هرچه باشد ‏اخلاق مداران پيروز خواهند بود و شائبه‎ ‎رقابت بر سر قدرت براي من که همواره بر اخلاق تأکيد داشته و دارم،‎ ‎امري است ‏که همه‎ ‎تلاش خود را در رفع آن به کار خواهم برد. حال که جناب آقاي موسوي به صحنه آمده اند،‏‎ ‎با اجتناب از هرگونه ‏گفتار يا عملي که موجب تفرقه باشد، نياز به ايجاد فضاي شاداب‏‎ ‎وحدت و همدلي است. هر عملي که به تشتت آراء و ‏اختلاف نظر خواستاران «تغيير» - در هر‏‎ ‎جبهه و جناحي که باشند- بيانجامد، در پيشگاه خداوند و نزد مردم قابل گذشت ‏نخواهد‎ ‎بود‎.‎‏"‏‎ اين روحاني اصلاح طلب سپس متذکر شده: "من به حکم وظيفه اخلاقي و براي پرهيز از هرگونه پراکندگي در آراء و با‏‎ ‎ايمان کامل به توان و مرجعيت مردم که «ميزان» رأي آنان است و بايد آرائشان در حد‎ ‎امکان به نقطه واحدي سوق داده ‏شود، از صحنه نامزدي انتخابات کنار مي کشم تا به ياري‎ ‎خداوند تغيير و بهبود اوضاع بهتر و کم هزينه تر در دسترس ‏قرار گيرد و با اين کار مي‎ ‎کوشم تا امکان بهره برداري سوء را از کساني که پيروزي خود را در القاء اختلاف و نيز‎ ‎تشتت ‏آراء در جبهه گسترده خواستاران تغيير مي جويند بگيرم‎.‎‏"‏
خاتمي در پايان با درخواست "از همه‎ ‎افراد و شخصيت ها و گروههاي فعال در عرصه انتخابات" مبني بر اين که "با تأکيد ‏بر موازين‎ ‎اخلاقي و پرهيز از واکنشهاي احساسي راه را بر هرگونه پيش داوري و سوء تفاهم ببندند‏‎ ‎و چشم اندازي نو براي ‏تأثيرگذاري در سرنوشت انتخابات پيش رو بگشايند" آورده: "به برادران‎ ‎عزيزم آقايان کروبي و موسوي نيز صميمانه ‏عرض مي کنم که مدبرانه و دلسوزانه صحنه را‏‎ ‎با تفاهم چنان مديريت کنند که خداي ناخواسته به تفرقه و تشتت نيانجامد و ‏مي دانم که‏‎ ‎اين عزيزان همه تلاش خود را در اين راه به کار خواهند برد."‏
‎‎پيش از انصراف‎‎
پيش از اعلام رسمي انصراف خاتمي، برخي رسانه هاي داخلي و به ويژه تريبون هاي متعلق به جناح راست خبر از آن داده ‏بودند که محمد خاتمي احتمالاً دوشنبه با انتشار بيانيه اي به نفع ميرحسين موسوي از انتخابات رياست جمهوري انصراف ‏مي دهد.‏
احتمال کناره گيري محمد خاتمي زماني پر رنگ تر شد که محمد علي ابطحي، يکي از نزديک ترين مشاوران خاتمي ‏دوشنبه عصر در وبلاگ شخصي خود از انصراف خاتمي ظرف "چند ساعت آينده " نوشت و در عين حال خاطرنشان کرد ‏که تصميم رئيس دولت هفتم و هشتم مبني بر کناره گيري، پس از آن اتخاذ شده که در جلسه روز يکشنبه موسوي و خاتمي، ‏ميرحسين موسوي بر ادامه کانديداتوري خود تاکيد کرده است. ابطحي در مطلب خود با "اخلاقي" خواندن تصميم رييس ‏جمهور سابق تصريح کرد که "آقاي خاتمي صحنه رقابت را براي آقايان مهندس موسوي و کروبي باز مي‌گذارد". وي در ‏عين حال تاکيد کرد که "شوک" ناشي از کناره گيري خاتمي" خيلي فراگير تر" از تصوربوده است.‏
‎ ‎خاتمي سي و پنج روز پس از اعلام کانديداتوري اش در بيست و يکم بهمن، در حالي از انتخابات کنار خواهد کشيد که از ‏يک هفته پيش و پس از اعلام نامزدي مير حسين موسوي، نخست وزير سابق ايران، گمانه زني ها مبني بر احتمال انصراف ‏خاتمي به نفع وي مطرح شده بود.‏
برخي کارشناسان سياسي تصميم رئيس جمهور سابق را در راستاي "تحقق وعده اي" دانسته اند که او پيش از اعلام نامزدي ‏اش داده بود. رئيس جمهور منتخب دوم خرداد 76، اوايل زمستان سال جاري در حالي که ‏‎ ‎از سوي افکار عمومي، رسانه ‏ها و طرفدارانش براي اعلام هر چه زودتر کانديداتوري تحت فشار بود در اظهاراتي گفت: "يا من مي آيم يا مير حسين ‏موسوي". ‏
اندکي بعد خاتمي اعلام کانديداتوري کرد؛ آن هم در حاليکه موسوي با چراغ خاموش فعاليت هاي انتخاباتي خود را آغاز ‏کرده بود؛ فعاليت هايي که سر انجام در روز بيست اسفند با انتشار بيانيه رسمي موسوي، به نامزدي در دهمين انتخابات ‏رياست جمهوري منجر شد. کانديداتوري مهندس موسوي، خاتمي را بر آن داشت تا علي رغم تلاش نزديکانش در حزب ‏مجاهدين و مشارکت و همچنين مجمع روحانيون مبارز براي تغيير دادن نظر وي، وعده خود را عملي کند تا روشن شود که ‏از ميان او و ميرحسين موسوي، تنها يک نفر کانديدا خواهد شد. ‏
‎‎مصالح جريان اصلاحات‎‎
در واکنشي به کناره گيري خاتمي از رقابت هاي انتخاباتي، حسن رسولي در گفتگو با ايسنا ضمن رد اين خبر که ‏فعاليت‌هاي ستاد‎ ‎انتخاباتي سيدمحمد خاتمي به ميرحسين موسوي واگذار خواهد شد تاکيد کرد: " آقاي ميرحسين موسوي ‏خود ستاد‎ ‎انتخاباتي دارند". معاون مدير عامل بنياد باران همچنين انصراف خاتمي را در راستاي "مصالح ملي" و "مصالح ‏جريان اصلاحات" ارزيابي کرد.‏
در همين ارتباط علي تاجرنيا، عضو شوراي مركزي مشاركت نيز در گفتگو با ايلنا، دليل كناره‌گيري را "هدف والاي او ‏در حوزه سياست و اخلاق" بر شمرد و در عين حال تاکيد کردکه: " انصراف او احتمال پيروزي و برد اصلاح‌طلبان (در ‏دور اول انتخابات) را از بين مي‌برد". در مقابل دبير کل مجمع نمايندگان ادوار ضمن آنکه تصميم خاتمي را " نوعي گذر از ‏خويش براي اصلاحات" توصيف کرد، در عين حال افزود: " كناره‌گيري خاتمي نمي‌تواند به نفع جريان اصلاحات باشد". ‏يدالله اسلامي که معتقد است رفتن خاتمي از صحنه انتخابات "شرايط جديدي" را به وجود آورده، خاطرنشان کرد:" روش‌ها ‏و تصميم‌ها هم با اين وضعيت تغيير خواهد كرد."‏
با اين وجود و در حاليکه تا لحظه انتشار رسمي بيانيه انصراف، تمام شواهد حکايت از کناره گيري خاتمي از انتخابات ‏داشت، طرفداران عمدتا جوان وي تا آخرين دقايق به فعاليت هاي خود براي منصرف کردن خاتمي از کناره گيري ادامه ‏دادند. در همين ارتباط آنها ابتدا وبلاگي با عنوان خاتمي بماند تاسيس کردند و از وبلاگ نويسان خواستند با امضاي آن از ‏اين سياستمدار طرفدار توسعه سياسي و آزادي هاي اجتماعي بخواهند در عرصه انتخابات باقي بماند.‏
آن ها همچنين دست به ابتکار ديگري زدند و با اعلام يک شماره ارسال پيام کوتاه، از تمام آنهايي که خواستار باقي ماندن ‏خاتمي در رقابت رياست جمهوري هستند درخواست کردند با فرستادن اس ام اس، پيغام خود با محمد خاتمي در ميان ‏بگذارند.‏
اين در حالي است که سخنگوي پويش حاميان خاتمي نيز هفته گذشته پس از اعلام نامزدي ميرحسين موسوي، با انتشار نتايج ‏يک نظرسنجي خبر از آن داد که 94 درصد طرفداران خاتمي "مخالف" کناره گيري او هستند.‏

No comments:

Post a Comment