هزينه هاي نزديک شدن به ايران
تحليل بوستون گلوب از فضاي داخلي آمريکا - چهارشنبه 21 اسفند 1387 [2009.03.11]
ايچ. دي. اس گرينوي
roozonline
اخيرا ً جان بولتون نمايندۀ اسبق آمريکا در سازمان ملل در دورۀ رياست جمهوري جرج بوش در مقاله اي در وال استريت ژورنال خاطر نشان کرد، هرگونه نزديکي به ايران بي فايده خواهد بود و تنها راه حل تغيير رژيم اين کشور است. اين عقيدۀ يک نومحافظه کار از قعر گور سياست هاي شکست خورده و طرح هاي نادرست است.
ارتش آمريکا بيش از آن از پا افتاده که به فکر حملۀ نظامي به ايران باشد، و در عين حال اقدامات مخفيانۀ آمريکا نيز نمي تواند رژيم ايران را سرنگون کند. الان سال 1953 نيست که کرميت روزولت و سازمان سيا بتوانند رهبر ايران را بيرون کنند و شاه را برگردانند.
بولتون، دست پروردۀ ديک چني معاون اسبق رئيس جمهور آمريکا، که زماني معاون وزارت خارجۀ در امر کنترل و منع گسترش تسليحاتي بود، زماني که پيشنهاد آزمايشي ايران براي رسيدن به توافق دربارۀ کليۀ مسائلي که باعث اختلاف بود، رد شد[ و اين يکي از فرصت هاي متعدد از دست رفته براي توافق با ايران بود] نقش اصلي را داشت. در زاويۀ ديگر، تعدادي از ديپلمات هاي متفکر بودند که در طول سال هاي سياه و طولاني دولت بوش-چني تلاش کردند برخي از راههاي ارتباطي با ايران را باز نگه دارند. در ميان آنها شخصيت هايي مانند فرانک وايزنر سفير اسبق آمريکا در مصر و هند؛ تام پيکرينگ سفير اسبق آمريکا در اسرائيل، اردن و روسيه؛ و ويليام لوئرز سفير اسبق آمريکا در چکسلوواکي و ونزوئلا هستند.
استدلال آنها اين است که اگرچه ما مي توانيم زندگي را براي ايرانيان تلخ کنيم، اما نمي توانيم ارادۀ خود را بر آنها تحميل کنيم. حمله به آنها حماقتي خواهد بود که مي تواند تبعات منفي در سراسر منطقه و خارج از آن داشته باشد. در عوض، ما بايد بلافاصله از بسياري جهات به ايران نزديک شويم. ايران علاقه اي به بازگشت طالبان در افغانستان ندارد. به علاوه، منافع بلندمدت ايران، عراق بي ثبات نيست، خصوصا ً اکنون که رئيس جمهور اوباما درصدد است آتش جنگ را خاموش کند.
پيکرينگ و لوئرز در مقالۀ اخير خود در مجله بررسي کتاب نيويورک از ساخت يک تأسيسات هسته اي بين المللي در خاک ايران، که مي تواند براي اين کشور قابل قبول باشد، حمايت مي کنند. اما نکته اصلي آنها اين است که تنها با پيدا کردن نقاط مشترک منافع دو طرف و احترام گذاشتن به ايران بعنوان تمدني که داراي قرن ها سنت و آداب و رسوم ديرينه است، مي توانيم به نتيجه برسيم.
اگرچه برخي معتقدند که بخت با ايران يار است و ما از نفوذ اندکي برخورداريم، اما وايزنر مي گويد، ايران نقاط ضعف بسياري دارد. در حال حاضر، ارتش آمريکا در مرزهاي شرقي و غربي اين کشور مستقر است. در حوزۀ اقتصادي نيز که بخاطر سوء مديريت و کاهش بهاي نفت در سراشيبي قرار گرفته است، ايران با تحريم ها و اقدامات پنهاني روبروست. از ديدگاه ايران، اين مشت آمريکاست که گره شده است.
تيم وايزنر و پيکرينگ در خصوص زمانبندي طرح ابتکاري آمريکا با يکديگر اختلاف نظر دارند. پيکرينگ و لوئرز معتقدند که دليلي وجود ندارد آمريکا دست به يک طرح ابتکاري مهم بزند تا زماني که انتخابات رياست جمهوري ايران به اتمام برسد. اما تصور وايزنر اين است که ما بايد از هم اکنون شروع کنيم و اعلام کنيم که به اختيار خود ايران است که چه کسي را براي رياست جمهوري انتخاب کند. اما در عين حال مي توانيم لحن خود را بر ضد ايران تعديل کنيم، دفتر حفاظت از منافع در تهران باز کنيم، مبادلات را آسان کنيم و موافقتنامۀ 1981 الجزيره را که به موجب آن توافق کرديم در امور داخلي ايران دخالت نکنيم، مجددا ً تأييد کنيم. ما در عين حال مي توانيم به کند شدن فعاليت هسته اي ايران از پاييز سال گذشته واکنش نشان دهيم و با آن بعنوان نماد حسن نيت ايران برخورد کنيم.
کسي شک ندارد که غلبه بر سي سال خصومت و دشمني مستلزم زمان و توان زيادي است. همانطور که هيلاري کلينتون وزير خارجۀ آمريکا در سفر خود به منطقه خاطر نشان کرد، اعراب و اسرائيلي ها به شدت از اهداف ايران مي ترسند. اما دعوت ايران به مذاکره دربارۀ نگراني هاي متقابل در افغانستان، نه فقط در عراق، مي تواند حکايت از شروعي تازه داشته باشد.
ما هرگز نمي توانيم ايران را از دستيابي به دانش ساخت بمب بازداريم، اما هنوز قادريم با پرداختن به نگراني هاي امنيتي ايران، تهران را متقاعد کنيم که ساخت يک بمب اتم هم به نفع ايران نيست.
منبع: بوستون گلوب، 10 مارس
No comments:
Post a Comment