اعتراض رسمی به ممنوع الخروج شدن

اعتراض رسمی به ممنوع الخروج شدن
فعالین مدنی و سیاسی به دادگاه شکایت کردند - یکشنبه 11 اسفند 1387 [2009.03.01]
فرهاد علوی
گروهی از فعالین مدنی و سیاسی که در سال های اخیر با ممنوعیت خروج از کشور مواجه شده اند با ‏ارائه شکایت به دادگاه نسبت به عدم اجازه خروج از کشور اعتراض کردند و خواستار رسیدگی قوه ‏قضائیه به " نقض آشکار حقوق شهروندی" خود شدند . این اقدام فعالین مدنی و سیاسی به دنبال ممنوع ‏الخروج شدن تعداد قابل ملاحظه ای ازکنش گران ایرانی در سال های اخیر انجام شده است.‏
عبدالفتاح سلطانی که از جمله این افرادست در گفتگو با بی بی سی از ابلاغ نشدن حکم یا قراری برای ‏خود در خصوص ممنوع الخروج بودنش خبر داده است.‏
وی با معرفی حسن زارع دهنوی - قاضی حداد- به عنوان شخصی که اجازه داشتن گذرنامه را از اوسلب ‏کرده، اقدام این "دادیار معاومنت امنیت دادسرای تهران" را نقض آشکار "حقوق بشر و حقوق شهروندی" ‏خوانده است.‏
وی ضمن امیدواری نسبت به بی طرفی قاضی رسیدگی کننده به این شکایت، همچنین خاطرنشان کرده ‏است که:" یکی از راه حل های این مشکل این است که آقای شاهرودی، رئیس قوه قضائیه ایران، بر ‏عملکرد معاونت امنیت دادسرای تهران و سایر دادسراها نظارتی جدی داشته باشد."‏
در همین ارتباط به گزارش سایت تغییر برای برابری نسرین ستوده از ارجاع شکایت عیسی سحرخیز، ‏پروین اردلان، منصوره شجاعی و طلعت تقی نیا که در گذشته دور یا نزدیک ممنوع الخروج شده اند به ‏شعبه اول بازپرسی دادسرای کارکنان دولت خبر داده است. خانم ستوده، وکیل این فعالین مدنی و سیاسی ‏خود نیز همزمان شکایتی مشابه به دادگاه ارائه داده است.‏
صف طولانی ممنوع الخروج هاممنوع الخروج کردن آن دسته از شهروندان ایرانی که در فعالیت های سیاسی و مدنی خود با حکومت ‏چالش داشته اند در یک سال اخیر اوج گرفته است.‏
دردسر عدم اجازه خروج از کشور در یکی دو سال گذشته دامن طیف گسترده ای از شهروندان معترض ‏از جمله فعالین دانشجویی، کنش گران مدافع حقوق زنان، روزنامه نگاران ، اعضای احزاب سیاسی و ‏حتی هنرمندان زن در ایران را گرفته است.‏در آخرین مورد اواخر بهمن سال جاری عبدالرضا تاجيک، روزنامه نگار، هنگامی که قصد داشت برای ‏ایراد سخنرانی در سمينار «ايران: ۳۰ سال پس از انقلاب» به اسپانيا سفر کند، در فرودگاه بين المللی امام ‏خمينی ممنوع الخروج شد.‏
این در حالی است که به نوشته رادیوفردا شيرين عبادی، حقوقدان برنده جايزه صلح نوبل، تقی رحمانی، ‏فعال سياسی، و ثريا عزيزی پناه، فعال اجتماعی،که همزمان به اين کنفرانس دعوت شده بودند توانستند از ‏کشور خارج شوند.‏تاجیک گفته است ماموری که با وی مواجه شده، خود را وابسته به نهاد رياست جمهوری ايران معرفی ‏کرده است.‏
اما دو ماه پیش از تاجیک، این نسرین ستوده بود که با تابلوی خروج ممنوع ماموران امنیتی فرودگاه ‏مواجه شد. خانم ستوده که حقوقدان و فعال اجتماعی است در ماه آذر هنگامی که برای دریافت جایزه ای ‏از یک گروه طرفدار حقوق بشر به همراه همسر و دو فرزندش عازم ایتالیا بود توسط فردی که او نیز ‏خود را مامور نهاد ریاست جمهوری معرفی کرده بود با ضبط گذرنامه اش مواجه شد و بدین ترتیب از ‏سفر به اروپا بازماند تا همسر و فرزندان وی به نیابت از او جایزه گروه "حقوق بشر بین المللی" را ‏دریافت کنند.‏
این فعال حقوق زنان پیشتر در بهار سال جاری همراه با منصوره شجاعی، یکی دیگر از فعالان حقوق ‏زنان قصد سفر به دوبی برای شرکت در مراسم روز جهانی زن را داشت که در آنجا نیز با ممانعت ‏مشابهی روبه روشد. ‏تابستان سال جاری دبیرکل سابق و سخنگوی سازمان ادوار تحکیم وحدت به همراه یک بازیگر مطرح زن ‏اجازه خروج از کشور را نیافتند.‏
اواخر مرداد گلشیفته فراهانی که پس از حضور در فیلم "پیکره ای از دروغ" پیشنهاد حضور در یک فیلم ‏آمریکایی دیگر را دریافت کرده بود برای بررسی این پیشنهاد و همچنین حضور در مراسم گشایش این ‏فیلم عازم ایالات متحده بود که در فرودگاه از ممنوع الخروج بودن خود باخبر شد.‏
ایرنا در آن زمان علت ممانعت از خروج گلشیفته فراهانی را مرتبط با لزوم "اخد مجوز" از وزارت ‏ارشاد برای براي بازي در فيلم هاي خارجي دانست. این بازیگر جوان البته چندی بعد توانست نظر ‏مساعد مسئولان مربوط را برای ترک ایران جلب کند،گرچه پس از حضور در مراسم افتتاحیه فیلم و ‏بدون پوشش اسلامی، به نظر می رسد این بار "ورود بی دردسر" به کشور دغدغه اصلی وی شده ‏است.‏
چند روز پیش از گلشیفته فراهانی، علی اکبر موسوی خوئینی ‌که قصد داشت برای ادامه تحصیل از ‏ایران خارج‎ ‎شود با ماموری مواجه شد که حکم " ممنوع‌الخروج" بودن دبیرکل سابق ادوار و نماینده ‏مجلس ششم را به او نشان می داد. این در حالی بود که رادیو زمانه به نقل از ادوارنیوز نوشته بود"، ‏موسوی خوئینی در تمامی پرونده‌های‎ ‎مفتوحه در دوران نمایندگی مجلس و بعد از آن، از اتهامات وارده ‏تبرئه شده است."‏
در همین ارتباط چهارم مرداد سال 87 از سفر عبدالله مومنی، سخنگوی سازمان ادوار تحکیم که بدنبال ‏دعوت رسمی از سوی برگزارکنندگان نشست حقوق بشر آسیا و اقیانوسیه قصد سفر به مالزی را داشت ‏ممانعت به عمل آمد. پاسپورت مومنی در سال 86 نیز هنگامی که قصد سفر به آمریکا برای سخنرانی در ‏دانشگاه ام-آی-تی را داشت بدون ارایه "حکم قضایی" توسط ماموران امنیتی توقیف شده بود.‏
خرداد سال جاری عبدالفتاح سلطانی، وکیل مدافع سرشناس که قصد سفربه ژنو برای حضور و سخنرانی ‏در" شورای حقوق بشر سازمان ملل" را داشت با رخدادی مشابه رویرو شد.‏
دوازده ماه قبل پروین اردلان، فعال زنان، حتی سوار هواپبما شده بود تا با سفر به پایتخت سوئد جايزه ‏معتبر" اولاف پالمه" را دریافت کند اما با حکم دادستانی تهران ناچار شد پیش از بلند شدن هواپیما از پله ‏های آن به پایین بازگردد و گذرنامه اش را ضبط شده ببیند.‏
آبان سال 86 سخنگو و عضو شورای رهبری جبهه ملی زمانی که قصد سفربه قطر برای شرکت در ‏کنفرانسی با موضوع‎ ‎خاورمیانه در دانشگاه دوحه را داشت بدون ارائه "هیچ توضیحی" از سوی ‏ماموران، دریافت که باید پاسپورت خود را به آنان تحویل دهد.بدین ترتیب این استاد دانشگاه های تهران ‏هم نتوانست در کنفرانسی که دانشگاه "جورج تاون" از او برای حضور در آن دعوت به عمل آورده بود ‏شرکت کند.‏
در مرداد 1387 کمپین بین المللی حقوق بشر ایران، با تاکید بر" تعهدات بین المللی" از دولت ایران ‏مصرا خواست که فورا به "اعمال خودسرانه" ممنوع الخروج کردن فعالان پایان دهد تا آنها بتوانند با ‏حضور در نشستهای بین المللی، رابطه جامعه بین المللی با ایرانیان را تقویت کنند و چهره ایران در سطح ‏بین المللی بهبود یابد.‏
لازم به یادآوری است که ماده ۱۳ اعلامیه جهانی حقوق بشر، حق شهروندان برای خروج از کشور را به ‏رسمیت‎ ‎شناخته است و بند ۲ از ماده ۱۲ میثاق حقوق مدنی - سیاسی مقرر می داردکه:"هر کس باید‎ ‎برای ‏ترک هر کشوری، حتی کشور خود نیز آزاد باشد‎.‎‏"‏
دولت ایران اعلامیه جهانی حقوق بشر را پذیرفته است و آن را به رسمیت می شناسد.‏