نامه احمدي نژاد، سفر محصولي -تلاش هاي تهران براي دلجويي از منامه

نامه احمدي نژاد، سفر محصولي
تلاش هاي تهران براي دلجويي از منامه - چهارشنبه 7 اسفند 1387 [2009.02.25]
فرهاد علوي
همزمان با تيرگي روابط تهران و منامه پس از سخنان ناطق نوري درباره بحرين، احمدي نژاد با فرستادن صادق محصولي، وزير کشور به بحرين کوشيد تا روابط دو کشور را بهبود ببخشد. آن هم در حاليکه طي يک هفته گذشته بحرين به همراه ديگر کشورهاي عربي انتقادات تندي عليه ايران مطرح کرده و حتي از توقف گفتگوها براي خريد گاز از ايران خبر داده است.
به گزارش فارس احمدي نژاد در نامه اي که صادق محصولي آن را "تقديم" حمدبن عيسي آل خليفه، پادشاه بحرين کرد، ضمن ابراز تمايل جمهوري اسلامي براي تحكيم روابط دوستانه با كشورهاي حوزه خليج فارس "به ويژه بحرين" و دعوت از پادشاه بحرين براي سفر به ايران،همچنين تاکيد کرده است که "به هيچ شخصي كه خير و صلاح دو كشور را نمي‌خواهد اجازه نمي‌دهد كه به روابط بين دو كشور خدشه وارد شود."
اشاره رئيس دولت نهم تلويحا به ناطق نوري،مشاور آيت الله خامنه اي است که سخنان هفته گذشته وي درباره بحرين باعث خشم مقامات بحرين و همچنين تيرگي روابط دو کشور در چند روز اخير شده است.
علي اکبر ناطق نوري که عضو مجمع تشخيص مصلحت نظام و رئيس بازرسي ويژه دفتر رهبري است، اخيرا در مشهد گفته بود: "در دوران محمد رضا پهلوي يک استان ما که امروز کشوري به نام بحرين شده است، از دست ما گرفته شد." رئيس پيشين مجلس همچنين يادآور شده بود که بحرين در "مجلس شوراي ملي" نيز نماينده داشته است.
بلافاصله پس از انتشار اين سخنان، دولت بحرين با احضار سفير ايران در منامه شديدا به اظهارات ناطق نوري اعتراض کرد و وزير کشور بحرين نيز با "غير مسئولانه" خواندن اين سخنان از تجديد نظر دولت متبوعش در خريد گاز از ايران خبر داد.به گزارش بي بي سي بحرين سال گذشته تفاهم نامه اي براي واردات روزانه "يک ميليارد فوت مکعب" گاز از ايران با جمهوري اسلامي امضا کرده بود.
واکنش هاي منفي نسبت به اظهارات ناطق نوري البته تنها محدود به کشور بحرين نشد و کار تا جايي پيش رفت که به نوشته سايت تحليلي عصر ايران چهارشنبه گذشته کشورهاي عربستان، اردن، مصر و امارات نيز با صدور بيانيه هايي حمايت خود را از بحرين در مقابل آنچه "ادعاي ارضي ايران نسبت به اين کشور کوچک حاشيه خليج فارس" ناميدند؛ اعلام کردند.سوءتفاهم يا حماقت سياسي
همزمان وزير کار پيشين بحرين با ابراز ترديد در اين ادعا که اظهارات ناطق نوري مبتني بر يک "راهبرد سياسي" از سوي ايران باشد خاطرنشان کرد: "اگر اينگونه باشد يک حماقت بزرگ سياسي رخ داده است."
اما در ايران پس از آنکه دستگاه ديپلماسي جمهوري اسلامي با سيل انتقادات مقامات و رسانه هاي عربي مواجه شد،حسن قشقاوي،سخنگوي وزارت امور خارجه از گفت و گوي تلفني وزيران خارجه دو کشور خبر داد و اينکه: "سو تفاهم مطرح شده در يک سخنراني بوده که آقاي ناطق نوري به اين مساله پاسخ داده است."
اشاره حسن قشقاوي به مصاحبه چهارم اسفند ناطق نوري با تلويزيون الجزيره بود که طي آن ناطق نوري از "درک نادرست" اظهاراتش توسط رسانه هاو مقام هاي عربي سخن گفته و در عين حال تصريح کرده بود که او تنها در صدد يک مقايسه تاريخي بين "دوران حکومت قاجار و پهلوي" با "دوران جمهوري اسلامي ايران" بوده است.
در همين ارتباط علي لاريجاني،رئيس مجلس نيز روز دوشنبه پنجم اسفند در صحن علني مجلس، بحرين را "دوست و همسايه مورد احترام" ايران خطاب کرد. لاريجاني همچنين در گفتگويي تلفتي با همتاي بحريني خود از او براي سفر به ايران و شرکت در اجلاس پارلماني در مورد درباره "تحولات خاورميانه" دعوت کرد.
با اين وجود اخبار حکايت از ممانعت بحرين از ورود کشتي هاي ايراني به آب هاي اين کشور و همچنين جلوگيري از ورود مسافران ايراني به اين کشور داشت. به اين ترتيب در حاليکه در ادامه اين رايزني ها سفير ايران در منامه نيز ضمن ديدار با وزير امور خارجه بحرين ضمن تاکيد بر "انعکاس نادرست" اظهارات ناطق نوري از سوي رسانه هاي عربي، از ضرورت "عدم تاثير پذيري" از "طرف‌هايي" كه خواهان روابط ايران و كشورهاي عربي، به ويژه كشور بحرين نيستند، سخن گفته بود،مسائل به سمتي رفت که احمدي نژاد، مشاور معتمد خود، يعني صادق محصولي را راهي اين کشور کرد.
سخنان ناطق يا تهديدات صدام
برخوردهاي لفظي بين دو کشور در حالي جدي مي شود که يک کارشناس امور خاورميانه واکنش هاي شديد کشورهاي عربي در قبال اظهارات يک مقام غير رسمي جمهوري اسلامي را به مثابه آغاز مرحله اي تازه از "ناشکيبايي کشورهاي عرب" در برابر سياست‌هاي "منطقه اي" ايران قلمداد کرده است.
خط مشي اي که در مقاله نشريه اينترنتي ميدل ايست تايمز خود را بيشتر نشان مي دهد.اين نشريه روز جمعه با انتشار مقاله اي علاوه بر اينکه از کشورهاي عربي خواست تهديدات ايران عليه بحرين را "جدي" بگيرند، سخنان ناطق نوري را با تهديدات صدام حسين رييس جمهور پيشين عراق عليه کشور کويت مقايسه کرد.
تابناک نيز از قول نشريه اماراتي البيان نوشت: " مطرح کردن موضوع بحرين، مي‌تواند اشتباه بزرگي براي ديپلماسي ايران باشد که پيامدهاي راهبردي خطرناکي براي اين کشور به همراه خواهد داشت."
اظهارات دردسر ساز
پيش از انکه سخنان آقاي ناطق نوري باعث تيره شدن روابط دو کشور ايران و بحرين شود، بيست ماه قبل اين حسين شريعتمداري، نماينده ولي فقيه در روزنامه کيهان بود که مقدمات کدورت چند ماهه تهران و منامه را فراهم آورد. حسين شريعتمداري در مقاله اي با عنوان " آواز كوچه باغي" ضمن انتقاد از موضع گيري کشورهاي عضو شوراي همکاري خليج فارس پيرامون چالش ايران و امارات متحده عربي برمالکيت سر جزاير سه گانه جنوب ايران، از "جدا بودن حساب بحرين" سخن گفته بود.
شريعتمداري جدايي بحرين از ايران را به دليل "زد و بند غيرقانوني ميان شاه معدوم و دولت هاي آمريكا و انگليس" قلمداد کرده و اصلي ترين "خواسته" مردم بحرين را بازگشت "اين استان جدا شده" به "سرزمين اصلي و مادري آن، يعني ايران اسلامي" دانسته بود.
اين مقاله باعث تظاهرات صدها نفر در بحرين عليه ايران و همچنين تلاطمي شش ماهه در روابط دو کشور شد. اين تلاطم سرانجام با سفر چند ساعته احمدي نژاد به بحرين رو به بهبودي گذاشت. جالب اينکه بعد از اين ماجرا هيچ برخوردي با روزنامه کيهان صورت نگرفت.