مجتمع های تجاری و پول های کثیف

مجتمع های تجاری و پول های کثیف
راديو فرانسه : ساخت و راه اندازی مجتمع های بزرگ تجاری و اداری به یکی از پرسودترین کسب و کارها در شهرهای بزرگ ایران و بویژه تهران تبدیل شده است. این رونق ساخت مجتمع های تجاری در حالی است که نزدیک به یک سال است که بخش مسکن در ایران دچار رکود شده است. هر چند بانک اطلاعاتی مشخصی در بارۀ مجتمع های تجاری شهرهای بزرگ ایران وجود ندارد، اما بررسی فهرست سرمایه گذاران این مجتمع ها و نوع فعالیتشان، نشان می دهد که گروه های اقتصادی متعددی به سرمایه گذاری در این حوزه علاقه مند شده اند. از دانشگاه امام صادق گرفته تا بنیاد مستضعفان و شرکت های وابسته به سپاه پاسداران و شهرداری ها و افراد حقیقی و حقوقی که در سال های اخیر با گران شدن قیمت زمین و کمیاب بودن آن در شهری مثل تهران، وارد این حوزه شده اند. یکی از مجتمع های بزرگ تجاری که در 10 سال اخیر راه اندازی و با تبلیغات گسترده مورد استقبال واقع شده، مجتمع " دنیای نور" در منطقۀ غرب تهران است. زمین این مجتمع در اختیار بنیاد مستضعفان بود که با سرمایه گذاری یکی از شرکت های وابسته به سپاه ساخته شد. واحدهای این مجتمع به مرور فروخته و یا به صورت اجاره های گران قیمت واگذار شده اند. بررسی ها نشان می دهد که در این مجتمع قیمت ها به ازای هر متر مربع 20 تا 40 میلیون تومان در نوسان است. هم اکنون قیمت فروش زمین در این منطقۀ تهران، بالای متری چهار میلیون تومان است.دانشگاه امام صادق نیز با در اختیار داشتن زمینی بسیار مرغوب، سرانجام توانست مجوزهای لازم ساخت و ساز در آن را در اواخر دورۀ احمدی نژاد و اوایل دورۀ مدیریتی قالیباف، از شهرداری تهران بگیرد. این مجتمع با عنوان " مجتمع نور " در تقاطع خیایان ولیعصر و طالقانی در مرکز تهران قرار دارد. گفته می شود یکی از اختلاف های کرباسچی، شهردار اسبق تهران، با بخشی از محافظه کاران جمهوری اسلامی، مجوزها و امکاناتی بود که دانشگاه امام صادق برای این زمین می خواست و او با بخش هایی از آنها مخالفت کرده بود. برخی از واحدهای این مجتمع به شهرداری واگذار شده و بقیه واحدها هم در حال واگذاری به صورت اجاره هستند. به گفتۀ یکی از مسئولان این پروژه، قیمت پیشنهادی برای فروش این واحدها از متری 25 میلیون تومان شروع خواهد شد.از سوی دیگر به نظر می رسد پیوندی بین برخی سرمایه گذاران این مجتمع های بزرگ تجاری با بعضی گرایش های سیاسی و اقتصادی در کشور وجود داشته باشد. یکی از بارزترین نشانه های این رابطه را می توان در حضور یکی از صاحبان این مجتمع های بزرگ تجاری در مدیریت تیم فوتبال استقلال تهران مشاهده کرد. علی انصاری، مالک دو مجتمع بزرگ مبل تهران که یکی از بزرگترین ها در خاورمیانه است، یکی از اعضای هیات مدیرۀ این تیم است. گفته شده وی حمایت مالی گسترده ای از این تیم و مدیران آن دارد. در واقع با پیشنهاد او بود که آشتیانی یکی از یاران نزدیک احمدی نژاد از معاونت وزیر صنایع و ریاست بر شرکت شهرک های صنعتی کناره گرفت و به مدیریت این باشگاه رسید. عمدۀ تمرکز مجتمع های بزرگ تهران در غرب و جنوب غربی است. کارشناسان دلیل آن را نبود زمین مناسب در شرق تهران و در عین حال شکل گیری پیکره اصلی این بخش شهر تا پیش از طرح جامع تهران می دانند. رونق کسب و کار در این زمینه به حدی وسوسه انگیز است که یک شرکت مالزیایی برای نخستین بار وارد حوزۀ سرمایه گذاری در راه اندازی مجتمع های بزرگ تجاری و ادارای در ایران شده است. هر چند مدیریت این شرکت را برخی افراد ایرانی بر عهده دارند، اما به عنوان یک شرکت خارجی وارد ایران شده است. این شرکت با سرمایه گذاری در منطقۀ اکباتان تهران و خریداری بخشی از زمین این منطقه در حال ساخت یک مجموعۀ بزرگ تجاری و ادرای است. کارشناسان اگر چه حضور این شرکت را در حوزۀ ساخت و ساز ایران مثبت ارزیابی می کنند، اما این اقدام شرکت اکباتان را که یکی از زیر مجموعه های وزارت مسکن است در واگذاری زمین مشاع این منطقه و همچنین همکاری شهرداری تهران با این شرکت در واگذاری مجوزهای لازم نقد می کنند و آن را بی توجهی به حقوق مردم منطقه و زیر سوال بردن فضای مشاع مردم می دانند. از سوی دیگر برخی دیگر بر این باورند که بخش عمده ای از پولی که هم اکنون در حال سرازیر شدن به ساخت مجموعه های بزرگ تجاری است ، پول های کثیفی است که به دلیل غیر شفاف بودن فعالیت های اقتصادی در ایران ، وارد چرخه ساخت مجتمع های بزرگ تجاری و اداری شده اند.