حداقل يک ميليارد دلارمفقود شده
گزارش يك نهاد نظارتي در مورد سوء استفاده احمدينژاد
گزارش يك نهاد نظارتي در مورد سوء استفاده احمدينژاد
- پنجشنبه 17 بهمن 1387 [2009.02.05]
آزاده ميررضي
پس از ماهها مقاومت هيات رئيسه مجلس، بالاخره ديروز گزارش تفريغ بودجه سال 1385 در صحن علني قرائت شد؛ گزارشي كه براي اولين بار به شكل رسمي نشان ميدهد دولت احمدينژاد بخشي از درآمدهاي ميليارد دلاري خود از فروش نفت را به خزانه كشور واريز نكرده و خارج از حسابهاي بودجه خرج كرده است. ديوان محاسبات ميزان اين پول نفت مفقوده را "حداقل يك ميليارد دلار" اعلام كرده است؛ همين نهاد پيش از اين رقم 32 هزار ميليارد تومان را به نمايندگان گزارش كرده بود.
درآمدهاي افسانهاي دولت احمدينژاد از محل فروش نفت كه با صعود قيمت نفت تا 140 دلار به آستانهاي غير قابل پيشبيني رسيد، اگرچه براي شهروندان ايران حاصلي جز تورم و گراني نداشت، اما بسياري از نزديكان رئيسجمهور را كه تاكنون حضور در دولت را تجربه نكرده بودند، از دخل سرشاري بهرهمند كرد كه تصورش را هم نميكردند.اما شايد آنها هم تصورش را نميكردند كه روزي از همين روزها كه هنوز دولت نهم بر سر كار است، فاش شود كه اين دولت بشكههاي نفت را ميفروخته و پولش را پيش از واريز به خزانه ملي، خرج ميكرده است. گزارش ديوان محاسبات كشور، كه يك پاي آن در قوه مقننه و پاي ديگرش در قوه قضاييه است، اولين اعتراف رسمي يك نهاد حكومتي به اين واقعيت است كه دخل و خرج دولت احمدينژاد با هم نميخواند و بخشي از درآمد ملي در اين دوره گم شده است.
اين واقعيت البته پيش از اين هم بارها به بيانهاي مختلف از سوي برخي منتقدان و كارشناسان مطرح شده و مورد اعتراض قرار گرفته بود؛ اما احمدينژاد و دولتمردانش با فرض اينكه منتقدان هيچ دستي بر آمار و اطلاعات واقعي ندارند و آنها هم كه خبر دارند، جز دولتيها و يا متحدان ايشان نيستند، با تكذيب يا تحريف از كنار اين اعتراضات ميگذشتند. ولي اين بار ديگر جاي تكذيب نيست؛ شايد از همين روست كه قويترين حامي دولت در مجلس هشتم يعني رئيس آن نيز خواستار پيگيري تخلف دولت و پيدا شدن يك ميليارد دلار مفقودي شده است.
اما آيا دلارهاي مفقودي، فقط همين يك ميليارد است؟
پيشينه اختلاف حسابهاي قبلي
دو ماه پيش بود كه مجيد انصاري، از معدود اعضاي اصلاحطلب مجمع تشخيص مصلحت، در گفتوگويي كه با تيتر "ناپديد شدن دهها ميليارد دلار از حساب ذخيره ارزي" در سايت تابناك منتشر شد، خبر دادکه: "هماكنون بايد هشتاد تا صد ميليارد دلار در حساب ذخيره ارزي باشد، اما دولت نهم موجودي اين حساب را تنها 23 ميليارد دلار اعلام كرده است."
ستاريفرد، رئيس سازمان مديريت دولت اصلاحات هم در همان روزها با اعلام محاسباتي درباره درآمدهاي ارزي كشور نتيجه گرفت كه: "امروز بايد 108 ميليارد دلار در حساب ذخيره پول داشته باشيم که وجود ندارد."
چند هفته قبل از آن هم سازمان مجاهدين انقلاب در بيانيهاي با اشاره به آمار و ارقام رسمي منتشر شده از سوي نهادهاي دولتي، به وجود يك تفاوت 4/64 ميليارد دلاري بين درآمدهاي ناشي از فروش نفت و گاز با هزينههاي ارزي كشور اشاره كرد و خواستار توضيح دولتمردان نهم شد.
تا اينکه همين يك هفته قبل، باز هم سايت تابناك خبري درباره ميلياردهاي گمشده منتشر كرد، با اين تفاوت كه اين بار بر عدم واريز مبالغ دريافتي حاصل از فروش نفت به خزانه كشور تاكيد ميشد. اين سايت نزديک به سردار محسن رضايي فاش كرد كه دولت احمدينژاد از آغاز سال 1387 تاكنون صدها هزار بشكه نفت به ارزش بيش از 6 ميليارد دلار (معادل 60 هزار ميليارد ريال) را به كشورهاي ديگر صادر و در ازاي آن به واردات فرآوردههاي نفتي همچون بنزين و گازوئيل از اين كشورها پرداخته است، بدون اينكه حتي يك ريال از اين درآمدها را به خزانه واريز كرده باشد.
اين ارقام، بزرگترين ارقامي است كه تاكنون درباره درآمدهاي گمشده نفتي مطرح شده است؛هر چند دولت نهم همواره اين ادعاها را رد کرده و احمدينژاد نيز بارها به صراحت گفته: "حتي يك ريال از حساب ذخيره ارزي هم جابهجا نشده است."
تا پيش از اين مجلس و نهادهاي نظارتي تحت اختيار محافظهكاران هم از اين ادعاي دولت حمايت ميكردند، اما ديروز با انتشار گزارش ديوان محاسبات، به عنوان نهاد اصلي نظارت بر بودجه كشور، ورق برگشت و دولت احمدينژاد "حداقل يك ميليارد دلار" به ملت بدهكار شد؛ هرچند اين هم شكل رسمي ماجرا بود و همين نهاد نظارتي در نيمه اول سال جاري رقمي به مراتب گزافتر را اعلام كرده بود: 32 هزار ميليارد تومان.
اين خبر چند روز بعد به سايتهاي خبري درز كرد و به سرعت غلامحسين الهام، سخنگوي دولت نهم را در موضع پاسخگويي قرار داد. اما الهام در پاسخ به خبرنگاراني كه درباره گم شدن 32 ميليارد دلار ميپرسيدند، به انكار اصل موضوع پرداخت و گفت: "اگر بشود 32 هزار ميليارد تومان را در کشوري که سيستم خزانهداري و قانون اساسي، نظارت ديوان محاسبات و ديگر نظارتها را دارد از سيستم خارج کرد، به ما نيز اين فوت کوزه گري را ياد دهيد تا در جاهايي به نفع مردم از آن استفاده کنيم... بارها گفتهايم نظام اجرايي و مالي کشور چارچوبهاي منظم و بستهاي دارد. همه درآمدها به خزانه ريخته مي شود. همه دريافت ها از خزانه است سقف همه دريافت ها و پرداخت ها طبق برنامه بودجه و نظارت ديوان محاسبات زير نظر مجلس براي تفريغ بودجه است."
اكنون همين ديوان محاسبات اعلام كرده دولت بخشي از درآمدهاي نفتي را اساسا به خزانه واريز نكرده؛ هرچند چندين ميليارد دلار به احمدينژاد تخفيف داده است! البته در همان زمان هم اظهارات سخنگوي دولت، واكنش سايت الف متعلق به احمد توكلي را در پي داشت كه تصريح ميكرد: "ديوان محاسبات در گزارش تفريغ بودجه سال 85 تصريح مي کند که عليرغم گزارش هاي نظارتي پيشين، وزارت نفت 32 هزار ميليارد تومان از درآمد نفتي کشور را به خزانه واريز نکرده است." اما اين هم اولين رسوايي دولت نهم در دخل و خرجهايش نبود.
افشاگري كه "جذب" شد
در اواسط تابستان سال گذشته غلامحسين الهام، سخنگوي دولت احمدينژاد كه معمولا اطلاعرساني در نشستهاي خبري رسمي و كنترل شده را بر روشهاي ديگر ترجيح ميدهد، به طور ناگهاني اطلاعيهاي صادر كرد كه در آن وجود "هرگونه حساب غير قانوني و مخفي در دولت اسلامي" به شدت تكذيب و طرح آن "ادعاي واهي" خوانده مي شد.
گوينده اين ادعاي واهي، كسي نبود جز "محمدرضا رحيمي" رئيس وقت ديوان محاسبات كشور كه در محافل سياسي به عنوان فردي نزديك به احمدينژاد شناخته ميشد، اما اين بار ظاهرا عليه دولت برخاسته بود. وي اين ادعا را در همايش سالانه مديران ديوان محاسبات مطرح كرده و گفته بود: "ما توانستهايم در ديوان به کشف حسابهاي پنهاني و سپردههاي ثابت غيرقانوني از دستگاههاي دولتي دست پيدا کنيم که حجم بالايي از حسابهاي دولتي را تشکيل ميدهند."
رحيمي همچنين تصريح كرده بود كه: "سپرده هاي ثابت، از جمله حساب هاي غير قانوني است که برخي دستگاه ها آن را خارج از چارچوب قانون هزينه مي کردند که اين هم حجم زيادي از ثروت دولت را تشکيل مي داد و ما با هماهنگي رئيسجمهور اين پول ها را به خزانه باز خواهيم گرداند" و خاطرنشان كرده بود كه "ديوان محاسبات بيشتر از چهار هزار ميليارد تومان از اين مبالغ را به حساب خزانه برگردانده است."
با اين حال پس از طرح آن اتهام بزرگ و تكذيب سخنگوي دولت، ديگر هيچ بحثي در اين باره در رسانهها مطرح و از پيگيريهاي بعدي ديوان محاسبات در اين باره نيز خبري نشد. اما رئيس ديوان محاسبات همچنان به احمدينژاد نزديك و نزديكتر شد و آنچنان كه دانشجعفري، وزير معزول اقتصاد، در جلسه توديع خود فاش كرد، بسياري از ادعاها و افشاگريهاي نه چندان دقيق احمدينژاد غالبا بر اساس گزارشهايي بود كه رحيمي به وي ميداد.و حالا رحيمي معاون حقوقي و پارلماني احمدينژاد است، گو اينكه كمي قبل از علي كردان قرار بود او وزير كشور شود، و هيچكس هم يادش نيست كه او يك زماني چه رسوايي بزرگي را عليه دولت احمدينژاد علني كرده بود.
دستور پيگيري اختلاف حسابها
مسئولان دولت احمدينژاد كه چندي پيش اخبار برخي رسانهها مبني بر واريز نشدن 300 ميليارد تومان را با شدت و حدت تكذيب ميكردند، فكرش را هم نميكردند كه اين عدد به "حداقل 1000 ميليارد تومان" افزايش يابد و در صحن علني مطرح و از راديوي سراسري هم پخش شود.
اين گزارش که ديروز در مجلس خوانده شد، واكنشهاي جالبي را هم پديد آورد؛ بخصوص در اظهارات رئيس مجلس كه گزارش ديوان محاسبات را نشانگر موارد مهمي دانست که گوياي عدم رعايت برخي از قوانين است و از اين ديوان خواست با جديت موارد انحراف از قانون را که در اين گزارش مورد اشاره قرار گرفته، پيگيري کند.
وي همچنين از کميسيونهاي تلفيق و برنامه و بودجه مجلس خواست تا در بررسي لايحه بودجه سال آينده از اين گزارش ديوان محاسبات استفاده کنند و راهکارهايي را بيابند تا در آينده جلوي اين موارد گرفته شود.
لاريجاني البته همين گزارش را نيز 9 ماه در نوبت نگه داشت تا رقم اختلاف حساب دولت در آن آنقدر كاهش يابد كه ديگر ارزش پيگيري نداشته باشد. حال او دستور پيگيري اين موضوع را داده و بايد ديد مجلس و ديوان محاسبات تحت نظارت آن در گرفتن رد اين قانونشكني آشكار دولت، جدي خواهد بود و رحماني فضلي، رئيس ديوان، از رئيس سابق خود كه اكنون رئيس مجلس شده، در برابر تخلفات احمدينژاد جديت بيشتري به خرج خواهد داد يا نه؟
آزاده ميررضي
پس از ماهها مقاومت هيات رئيسه مجلس، بالاخره ديروز گزارش تفريغ بودجه سال 1385 در صحن علني قرائت شد؛ گزارشي كه براي اولين بار به شكل رسمي نشان ميدهد دولت احمدينژاد بخشي از درآمدهاي ميليارد دلاري خود از فروش نفت را به خزانه كشور واريز نكرده و خارج از حسابهاي بودجه خرج كرده است. ديوان محاسبات ميزان اين پول نفت مفقوده را "حداقل يك ميليارد دلار" اعلام كرده است؛ همين نهاد پيش از اين رقم 32 هزار ميليارد تومان را به نمايندگان گزارش كرده بود.
درآمدهاي افسانهاي دولت احمدينژاد از محل فروش نفت كه با صعود قيمت نفت تا 140 دلار به آستانهاي غير قابل پيشبيني رسيد، اگرچه براي شهروندان ايران حاصلي جز تورم و گراني نداشت، اما بسياري از نزديكان رئيسجمهور را كه تاكنون حضور در دولت را تجربه نكرده بودند، از دخل سرشاري بهرهمند كرد كه تصورش را هم نميكردند.اما شايد آنها هم تصورش را نميكردند كه روزي از همين روزها كه هنوز دولت نهم بر سر كار است، فاش شود كه اين دولت بشكههاي نفت را ميفروخته و پولش را پيش از واريز به خزانه ملي، خرج ميكرده است. گزارش ديوان محاسبات كشور، كه يك پاي آن در قوه مقننه و پاي ديگرش در قوه قضاييه است، اولين اعتراف رسمي يك نهاد حكومتي به اين واقعيت است كه دخل و خرج دولت احمدينژاد با هم نميخواند و بخشي از درآمد ملي در اين دوره گم شده است.
اين واقعيت البته پيش از اين هم بارها به بيانهاي مختلف از سوي برخي منتقدان و كارشناسان مطرح شده و مورد اعتراض قرار گرفته بود؛ اما احمدينژاد و دولتمردانش با فرض اينكه منتقدان هيچ دستي بر آمار و اطلاعات واقعي ندارند و آنها هم كه خبر دارند، جز دولتيها و يا متحدان ايشان نيستند، با تكذيب يا تحريف از كنار اين اعتراضات ميگذشتند. ولي اين بار ديگر جاي تكذيب نيست؛ شايد از همين روست كه قويترين حامي دولت در مجلس هشتم يعني رئيس آن نيز خواستار پيگيري تخلف دولت و پيدا شدن يك ميليارد دلار مفقودي شده است.
اما آيا دلارهاي مفقودي، فقط همين يك ميليارد است؟
پيشينه اختلاف حسابهاي قبلي
دو ماه پيش بود كه مجيد انصاري، از معدود اعضاي اصلاحطلب مجمع تشخيص مصلحت، در گفتوگويي كه با تيتر "ناپديد شدن دهها ميليارد دلار از حساب ذخيره ارزي" در سايت تابناك منتشر شد، خبر دادکه: "هماكنون بايد هشتاد تا صد ميليارد دلار در حساب ذخيره ارزي باشد، اما دولت نهم موجودي اين حساب را تنها 23 ميليارد دلار اعلام كرده است."
ستاريفرد، رئيس سازمان مديريت دولت اصلاحات هم در همان روزها با اعلام محاسباتي درباره درآمدهاي ارزي كشور نتيجه گرفت كه: "امروز بايد 108 ميليارد دلار در حساب ذخيره پول داشته باشيم که وجود ندارد."
چند هفته قبل از آن هم سازمان مجاهدين انقلاب در بيانيهاي با اشاره به آمار و ارقام رسمي منتشر شده از سوي نهادهاي دولتي، به وجود يك تفاوت 4/64 ميليارد دلاري بين درآمدهاي ناشي از فروش نفت و گاز با هزينههاي ارزي كشور اشاره كرد و خواستار توضيح دولتمردان نهم شد.
تا اينکه همين يك هفته قبل، باز هم سايت تابناك خبري درباره ميلياردهاي گمشده منتشر كرد، با اين تفاوت كه اين بار بر عدم واريز مبالغ دريافتي حاصل از فروش نفت به خزانه كشور تاكيد ميشد. اين سايت نزديک به سردار محسن رضايي فاش كرد كه دولت احمدينژاد از آغاز سال 1387 تاكنون صدها هزار بشكه نفت به ارزش بيش از 6 ميليارد دلار (معادل 60 هزار ميليارد ريال) را به كشورهاي ديگر صادر و در ازاي آن به واردات فرآوردههاي نفتي همچون بنزين و گازوئيل از اين كشورها پرداخته است، بدون اينكه حتي يك ريال از اين درآمدها را به خزانه واريز كرده باشد.
اين ارقام، بزرگترين ارقامي است كه تاكنون درباره درآمدهاي گمشده نفتي مطرح شده است؛هر چند دولت نهم همواره اين ادعاها را رد کرده و احمدينژاد نيز بارها به صراحت گفته: "حتي يك ريال از حساب ذخيره ارزي هم جابهجا نشده است."
تا پيش از اين مجلس و نهادهاي نظارتي تحت اختيار محافظهكاران هم از اين ادعاي دولت حمايت ميكردند، اما ديروز با انتشار گزارش ديوان محاسبات، به عنوان نهاد اصلي نظارت بر بودجه كشور، ورق برگشت و دولت احمدينژاد "حداقل يك ميليارد دلار" به ملت بدهكار شد؛ هرچند اين هم شكل رسمي ماجرا بود و همين نهاد نظارتي در نيمه اول سال جاري رقمي به مراتب گزافتر را اعلام كرده بود: 32 هزار ميليارد تومان.
اين خبر چند روز بعد به سايتهاي خبري درز كرد و به سرعت غلامحسين الهام، سخنگوي دولت نهم را در موضع پاسخگويي قرار داد. اما الهام در پاسخ به خبرنگاراني كه درباره گم شدن 32 ميليارد دلار ميپرسيدند، به انكار اصل موضوع پرداخت و گفت: "اگر بشود 32 هزار ميليارد تومان را در کشوري که سيستم خزانهداري و قانون اساسي، نظارت ديوان محاسبات و ديگر نظارتها را دارد از سيستم خارج کرد، به ما نيز اين فوت کوزه گري را ياد دهيد تا در جاهايي به نفع مردم از آن استفاده کنيم... بارها گفتهايم نظام اجرايي و مالي کشور چارچوبهاي منظم و بستهاي دارد. همه درآمدها به خزانه ريخته مي شود. همه دريافت ها از خزانه است سقف همه دريافت ها و پرداخت ها طبق برنامه بودجه و نظارت ديوان محاسبات زير نظر مجلس براي تفريغ بودجه است."
اكنون همين ديوان محاسبات اعلام كرده دولت بخشي از درآمدهاي نفتي را اساسا به خزانه واريز نكرده؛ هرچند چندين ميليارد دلار به احمدينژاد تخفيف داده است! البته در همان زمان هم اظهارات سخنگوي دولت، واكنش سايت الف متعلق به احمد توكلي را در پي داشت كه تصريح ميكرد: "ديوان محاسبات در گزارش تفريغ بودجه سال 85 تصريح مي کند که عليرغم گزارش هاي نظارتي پيشين، وزارت نفت 32 هزار ميليارد تومان از درآمد نفتي کشور را به خزانه واريز نکرده است." اما اين هم اولين رسوايي دولت نهم در دخل و خرجهايش نبود.
افشاگري كه "جذب" شد
در اواسط تابستان سال گذشته غلامحسين الهام، سخنگوي دولت احمدينژاد كه معمولا اطلاعرساني در نشستهاي خبري رسمي و كنترل شده را بر روشهاي ديگر ترجيح ميدهد، به طور ناگهاني اطلاعيهاي صادر كرد كه در آن وجود "هرگونه حساب غير قانوني و مخفي در دولت اسلامي" به شدت تكذيب و طرح آن "ادعاي واهي" خوانده مي شد.
گوينده اين ادعاي واهي، كسي نبود جز "محمدرضا رحيمي" رئيس وقت ديوان محاسبات كشور كه در محافل سياسي به عنوان فردي نزديك به احمدينژاد شناخته ميشد، اما اين بار ظاهرا عليه دولت برخاسته بود. وي اين ادعا را در همايش سالانه مديران ديوان محاسبات مطرح كرده و گفته بود: "ما توانستهايم در ديوان به کشف حسابهاي پنهاني و سپردههاي ثابت غيرقانوني از دستگاههاي دولتي دست پيدا کنيم که حجم بالايي از حسابهاي دولتي را تشکيل ميدهند."
رحيمي همچنين تصريح كرده بود كه: "سپرده هاي ثابت، از جمله حساب هاي غير قانوني است که برخي دستگاه ها آن را خارج از چارچوب قانون هزينه مي کردند که اين هم حجم زيادي از ثروت دولت را تشکيل مي داد و ما با هماهنگي رئيسجمهور اين پول ها را به خزانه باز خواهيم گرداند" و خاطرنشان كرده بود كه "ديوان محاسبات بيشتر از چهار هزار ميليارد تومان از اين مبالغ را به حساب خزانه برگردانده است."
با اين حال پس از طرح آن اتهام بزرگ و تكذيب سخنگوي دولت، ديگر هيچ بحثي در اين باره در رسانهها مطرح و از پيگيريهاي بعدي ديوان محاسبات در اين باره نيز خبري نشد. اما رئيس ديوان محاسبات همچنان به احمدينژاد نزديك و نزديكتر شد و آنچنان كه دانشجعفري، وزير معزول اقتصاد، در جلسه توديع خود فاش كرد، بسياري از ادعاها و افشاگريهاي نه چندان دقيق احمدينژاد غالبا بر اساس گزارشهايي بود كه رحيمي به وي ميداد.و حالا رحيمي معاون حقوقي و پارلماني احمدينژاد است، گو اينكه كمي قبل از علي كردان قرار بود او وزير كشور شود، و هيچكس هم يادش نيست كه او يك زماني چه رسوايي بزرگي را عليه دولت احمدينژاد علني كرده بود.
دستور پيگيري اختلاف حسابها
مسئولان دولت احمدينژاد كه چندي پيش اخبار برخي رسانهها مبني بر واريز نشدن 300 ميليارد تومان را با شدت و حدت تكذيب ميكردند، فكرش را هم نميكردند كه اين عدد به "حداقل 1000 ميليارد تومان" افزايش يابد و در صحن علني مطرح و از راديوي سراسري هم پخش شود.
اين گزارش که ديروز در مجلس خوانده شد، واكنشهاي جالبي را هم پديد آورد؛ بخصوص در اظهارات رئيس مجلس كه گزارش ديوان محاسبات را نشانگر موارد مهمي دانست که گوياي عدم رعايت برخي از قوانين است و از اين ديوان خواست با جديت موارد انحراف از قانون را که در اين گزارش مورد اشاره قرار گرفته، پيگيري کند.
وي همچنين از کميسيونهاي تلفيق و برنامه و بودجه مجلس خواست تا در بررسي لايحه بودجه سال آينده از اين گزارش ديوان محاسبات استفاده کنند و راهکارهايي را بيابند تا در آينده جلوي اين موارد گرفته شود.
لاريجاني البته همين گزارش را نيز 9 ماه در نوبت نگه داشت تا رقم اختلاف حساب دولت در آن آنقدر كاهش يابد كه ديگر ارزش پيگيري نداشته باشد. حال او دستور پيگيري اين موضوع را داده و بايد ديد مجلس و ديوان محاسبات تحت نظارت آن در گرفتن رد اين قانونشكني آشكار دولت، جدي خواهد بود و رحماني فضلي، رئيس ديوان، از رئيس سابق خود كه اكنون رئيس مجلس شده، در برابر تخلفات احمدينژاد جديت بيشتري به خرج خواهد داد يا نه؟
No comments:
Post a Comment