Saturday, February 7, 2009

كسري بودجه، از 7 تا 45 هزار ميليارد تومان‏ -با نفت ارزان نمي توان کشور را اداره کرد‏

كسري بودجه، از 7 تا 45 هزار ميليارد تومان‏
با نفت ارزان نمي توان کشور را اداره کرد‏ - یکشنبه 20 بهمن 1387 [2009.02.08]
امين رئوفي‌نژاد
در حالي كه رسانه ملي و روزنامه‌هاي محافظه‌كار هفته گذشته به تكرار خبر كسري بودجه دولت آمريكا مشغول ‏بودند و اخبار مربوط به كاهش مداوم قيمت نفت نيز همچنان در دست انتشار بود، سايت‌ها و مطبوعات غير دولتي ‏در ايران اخبار ضد و نقيضي را به نقل از مسئولان دولت و مجلس درباره رقم واقعي كسري بودجه دولت ‏احمدي‌نژاد در سال جاري منتشر كردند كه ارقام آن از 7 تا 45 هزار ميليارد تومان متفاوت بود.‏
اگر از يك سو رحيم ممبيني، معاون بودجه در معاونت برنامه‌ريزي و نظارت راهبردي رياست‌جمهوري (سازمان ‏مديريت سابق) در مصاحبه‌اي اعلام كرد كه "امسال دولت تنها 7 هزار ميليارد تومان كسري بودجه دارد كه آن هم ‏با اصلاحيه (جابه‌جايي رديف‌ها) قابل حل است و نيازي به متمم بودجه نيست"، در سوي ديگر موسي‌الرضا ‏ثروتي عضو كميسيون برنامه و بودجه مجلس فاش ‌كرد كه: "دولت در سال جاري 45 هزار ميليارد تومان كسري ‏بودجه دارد."‏
در اين بين، وزير راه به رقم 2 هزار ميليارد تومان و وزير آموزش و پرورش نيز به رقم نزديك به 7 هزار ‏ميليارد تومان به عنوان كسري‌هاي دستگاه‌هاي متبوع خود اشاره ‌كردند و علاوه بر معاون پارلماني وزارت ‏بهداشت كه از تأمين كسري بودجه اين وزارتخانه در سال جاري ابراز نااميدي مي‌كرد، كاظم دلخوش عضو ‏كميسيون اقتصادي مجلس هم اذعان ‌كرد كه برخلاف ادعاي مقامات دولتي، "کسري بودجه فراتر از رقم اعلام ‏شده‌است."‏
محمدرضا باهنر نايب‌رئيس دوم مجلس هم پيش از اين در لابه‌لاي مذاكرات مربوط به يكي از لوايح دولت، فاش ‏كرد كه اگر بنا باشد مجلس ادعاهاي جداگانه بخش‌هاي مختلف دولت درباره كسري بودجه را بپذيرد، رقم مجموعه ‏كسري امسال از 30 هزار ميليارد تومان فراتر خواهد رفت.‏
اين تناقض‌گويي‌ها در حالي ديده مي‌شود كه برخلاف پيش بيني محمود احمدي‌نژاد مبني بر اينكه "قيمت نفت ‏هيچ‌گاه از 100 دلار پايين‌تر نخواهد رفت"، بر اساس آخرين خبرها ديروز قيمت نفت اوپك به بشكه‌اي 63 دلار ‏رسيد و سران اوپك تصميم گفتند جلسه اضطراري خود را يك ماه زودتر برگزار كنند تا بلكه بتوانند از كاهش ‏بيشتر قيمت نفت جلوگيري به عمل آورند.‏
همزمان رئيس جديد بانك مركزي ديروز نسبت به تأثير ناگوار كاهش قيمت نفت بر درآمدهاي ارزي كشور هشدار ‏داد و پيش‌بيني كرد كه: "ادامه روند نزولي قيمت نفت تا پايان سال كشور را با 54 ميليارد دلار محقق نشدن ‏درآمدها مواجه مي‌كند."‏
كارشناسان معتقدند اگر كاهش درآمد دولت حتي نيمي از اين مقدار هم باشد و در بين ادعاهاي سراسر تناقض ‏مسئولان دولت و مجلس، رقم كسري بودجه دولت را 30 ميليارد دلار در نظر بگيريم، در پايان سال به رقم كسري ‏بودجه نزديك به 60 ميليارد دلار مي‌رسيم كه معنايي جز ورشكستگي اقتصاد دولتي نخواهد داشت.‏
‏<‏strong‏>فرار از اعتراف به كسري بودجه<‏‎/strong‏>‏
زنگ خطر كاهش قيمت نفت در حالي براي اقتصاد نفتي ايران به صدا در آمده كه دولت احمدي‌نژاد با وجود درآمد ‏سرشار نفتي در سه سال گذشته، به خاطر نبود برنامه‌ريزي و مديريت صحيح منابع، كسري بودجه غيرمتعارفي به ‏بار آورده است.‏
در چنين وضعيتي و در حالي كه فشار كسري بودجه، برخي از دستگاه‌هاي كليدي دولت را از پا درآورده است، ‏احمدي‌نژاد و اعضاي ارشد دولتش حاضر به پذيرفتن كسري شديد بودجه و اعلام رقم واقعي آن نيستند و به اين ‏شكل از قبول تبعات عملكرد خود طفره مي‌روند.‏
نشست خبري معاون معاونت برنامه‌ريزي احمدي‌نژاد كه در آن تلاش شد كسري بودجه بخش‌هاي مختلف دولت ‏انكار شود تا مجموع آن در نهايت به رقم 7 ميليارد دلار برسد و بدين ترتيب خبرنگاران توجيه شوند كه "نيازي به ‏متمم بودجه نيست"، نمونه‌اي از جهت‌گيري دولت در اين زمينه است كه البته حتي وزيران هم زير بار آن ‏نمي‌روند.‏
مصاحبه وزير آموزش و پرورش با خبرگزاري فارس در چهارشنبه گذشته كه در آن صراحتا از تجميع لوايح ‏كسري بودجه وزارتخانه‌هاي مختلف در دولت به منظور ارائه يكجايي آن به مجلس صحبت شده بود، نشان مي‌دهد ‏كه حتي در درون دولت هم بر سر اين موضوع و نحوه طرح آن اختلاف وجود دارد.‏
به همين دليل برخي از کارشناسان بر اين باورند که احمدي‌نژاد، مشاوران تبليغاتي او و مسئولان ارشد دولتي به ‏شدت از طرح تعبيراتي همچون "كسري بودجه" و "متمم بودجه" پرهيز مي کنند، چرا که به كار بردن اين ‏اصطلاحات و جا افتادن آنها به معناي اعتراف به ناكارآمدي دولت در مديريت بودجه‌اي و اقتصادي كشور است.‏با اين حال بسياري از منتقدان دولت معتقدند دولت نهم نبايد از واقعيت فرار كند و "نبايد از اعلام كسري بودجه ‏بهراسد." اين عين تعبيري است كه سيدحسين هاشمي عضو كميسيون صنايع و معادن مجلس به كار مي‌برد و ‏مي‌افزايد: "نبايد بودجه‌ها را پنهان کرد و بايد کسري بودجه شفاف به مردم اعلام شود چرا که در غير اين‌صورت ‏و در صورت شفاف شدن کسري بودجه، اين مساله اثرات خود را به طريقي در قالب تورم نشان مي‌دهد."‏
وي همچنين با بيان اينكه "تقاضاهاي مالي دولت احمدي‌نژاد از مجلس حدود 30 درصد بودجه كل كشور بوده ‏است"، تاكيد مي‌كند: "دولت نبايد از اعلام کسري بودجه هراسي داشته باشد، بايد کسري بودجه را به طور شفاف ‏با مردم در ميان بگذارد و با يک برنامه‌ريزي درست آن‌را کم کند... وقتي کسري بودجه پنهان مي‌شود، اين مساله ‏از جهات ديگر آشکار خواهد شد، چراکه به هرحال دولت مجبور به ارائه متمم و اصلاح بودجه مي‌شود و هيچ‌راه ‏ديگري هم جز اين نخواهد داشت."‏
اين نماينده در خصوص پايين آمدن قيمت نفت نيز ابراز نگراني مي‌كند و با بيان اينکه "با پائين آمدن شديد قيمت ‏نفت، پيش‌بيني‌هاي ما براي صندوق ذخيره ارزي به نتيجه نمي‌رسد" اضافه مي‌كند: "من معتقدم که با نفت 70 دلار ‏مملکت به سختي اداره مي‌شود، کما اينکه با کمتر از اين ميزان اصلاً نمي‌شود اقتصاد ممملکت را به حرکت ‏درآورد... قرائن و برخي صحبت‌ها نشان مي‌دهد که از اين رقم، خود آقايان هم دچار ترس شده‌اند که حقيقتاً با ‏قيمت زير 70 دلار نفت نمي‌توان کشور را به پيش برد."‏

No comments:

Post a Comment